БИЗ ХАР КЮНДЕН ХАЙЫРЛАНЫУЧУ ЗАТЛАДАН ХАТА КЕЛМЕЗЧА

Сёзсюз, адамла алгъын табийгъатха жууугъуракъ эдиле, саулукълары да игирек. Биз жашагъан дуния машиналадан, тюрлю-тюрлю аппаратурадан толуду. Шёндюгю  юй  жашауда керек бола тургъан техникасыз жашау  этерге  хазна онг  жокъду.  Алай  ол приборла къаллай  бирге дери  къоркъуусузладыла? Аланы юсюнден врач Къойчуланы Шамил бла ушакъ этгенбиз.

-Биз дайым да электромагнит  толкъунланы тийрелеринде жашайбыз:  электрочайник къайнай  турады, телефон  зынгырдайды, микроволновка, быстыр жууучу машина, пылесос, компьютер, холодильник ишлейдиле…Заранлы излучениядан къалай  къорууланыргъа боллукъду?

-Микроволновый печьни  электромагнит толкъуну барды,  алай анда къоруулау экран да барды. Аны  бла бирге анда ашарыкъ терк жылынады, сиз аны  юсюне къапланып турмасагъыз, хаталы  излучение аллыкъ тюйюлсюз. Алай  болгъанлыкъгъа, кесигизге  аз да  хата  тюшмез  ючюн, СВЧ-ни кесигизден бир-бир бла жарым метр узагъыракъда турурча орнатыгъыз. Ишлей тургъан микроволновканы къатында  турмагъыз.

Холодильник арталлыда хатасыз приборду. Андан  артыкъ   электромагнит  излучение жаланда  холодильникни  арт  жанында, аны   ичинде   тюшерге боллукъду. Алайды  да,  холодильникни артын къабыргъагъа айландырып  сюесегиз, бек аз хата тюшерикди андан адамгъа. Алай былайда  бир магъаналы  шартны да  эсде  тутаргъа  керекди:  къабыргъаны  ары жанында ундурукъ салыныргъа  керек  тюйюлдю - кирпич  неда гипсокартон магнит полеге тыйгъычла тюйюлдюле.

Быстыр жууучу машиналаны  электромагнит полелери бек  хаталыла болургъа боллукъдула, алай быстыр хар кюнден  жууулуп турмайды эм  ишлей  тургъан машинаны къатындан  кетмей адам алай кёп турмайды. Пылесосну юсюнден да алай айтыргъа  боллукъбуз - адамла генеральный  уборканы ыйыкъдан бир кере бардырадыла, ол прибор алай  кёп заманны   ичинде ишлемейди, аны бла  ишлеген адамла  уа аны шнуруну узунлугъу тенгли  бир  узакълыкъда турадыла.

Телевизоргъа эм компьютерге къарап тургъанлагъа да иги кесек заран тюшеди. Алай  болмаз ючюн, специалистле  юйретгенлерича, ол приборла  (телевизор) 1,5-2  метр узакълыкъда, компьютер а – 60-80  сантиметр  узакълыкъда  болургъа керекдиле. Алай ноутбукну  уа адам  тобукъларында тутаргъа  боллукъду - ол  алай  хаталы устройство тюйюлдю. Кертиди – питанияны блогуну юсюнден  а  алай айтыргъа  жарамайды.

Кондиционерле, хауаны  тазалаучу  прибор, тёреде   болгъаныча, сагъатланы  эм  суткаланы  ичлеринде  ишлейдиле, башхача  айтханда,  аланы  тёгереклеринде  электромагнит излучение  дайым да  болгъанлай   турады.  Алай   эсе  уа,  аладан   узагъыракъда  турургъа  керекди,  бек  азындан,  1-1,5  метр  узакълыкъда,  бютюнда сабийлеге.

-Бир-бир алимле  мобильникле  саулукъгъа хата  келтирмейдиле, дейдиле. Аны бла бирге уа,  аланы  айтханларын тюзге санамагъан  алимле  да кёпдюле. Ракны юсюнден билим  бла кюрешген халкъла аралы  агентство (саулукъ сакълауну битеудуния организациясына киреди) хуржун телефонланы концерогенле чыгъаргъан затладан бирлерине санагъанды. Кимди тюз?

-Битеу алып айтханда, ол оюм  алыкъа  ахыргъыгъа  саналмагъанды. СМС-лени  жазыгъыз, телефон бла  селешгенден  эсе, ол игиди. Сагъатла бла сотовыйде сёлешип турургъа керекмейди.

Телефонну, звонок ол жанына эшитилгинчи, къулагъыгъызгъа  жууукъ тутмагъыз. Излученияны бек кючлю кезиую номерни ала тургъан заманды, сёлеше тургъан  заманда адамгъа  хата  бек  аз тюшеди.

Хуржун телефонну  кече   жастыкъ  тюбюне  сала  турмагъыз,  аны зарядка этгенде да, ундурукъну къатында тутмагъыз - заряд этген  устройство магнит  толкъун  къурайды.

Мобильник бла бир кюнде 15-20 минутдан кёп  заман сёлешмегиз, дейдиле алимле. Аланы оюмларына эс бурургъа керекбиз.

- Баям, табийгъатха жууугъуракъ болургъа керекди?

- Хау, ол алайды. Бирле айла бла паркгъа бармай, таза хауа бла солумай, кюн кёрмей жашайдыла. Сора саулугъум былай нек осалды деп сейир этедиле. Адам  табийгъатны бир кесегиди, кесин андан айырып тургъаны саулугъун бузады.

Байсыланы Марзият.

Поделиться:

ЧИТАТЬ ТАКЖЕ:

28.03.2024 - 10:01

НИЕТ ХАЗНАБЫЗНЫ АЙНЫТХАНЛА

Халкъыбызны ниет жетишимин кёргюзтген Къулийланы Къайсын атлы Малкъар театрны къуралыуу озгъан ёмюрню 1930-чу жылларында башланнганды. 1935 жылда А.

28.03.2024 - 09:03

ГИТЧЕ ЭМДА ОРТА БИЗНЕСНИ МАГЪАНАСЫ УЛЛУДУ

Къайсы къыралда неда аны ичинде субъектде экономиканы айнытыугъа уллу къошумчулукъ этгенле гитче эмда орта бизнес бла кюрешгенледиле эмда энчи предпринимательледиле.

28.03.2024 - 09:03

ИНВЕСТИЦИЯЛАГЪА – ЭНЧИ ЭС

Жангы предприятияла къурарча, производствону кенгертирча, инвестицияла этмей, башхача айтханда ишге ахча салмай боллукъ тюйюлдю.

27.03.2024 - 14:04

КЪАБАРТЫ-МАЛКЪАР РЕСПУБЛИКАНЫ БАШЧЫСЫ К.В.КОКОВНУ РОССЕЙ ФЕДЕРАЦИЯНЫ МИЛЛЕТ ГВАРДИЯСЫНЫ АСКЕРЛЕРИНИ КЮНЮ БЛА АЛГЪЫШЛАУУ

Росгвардияны Къабарты-Малкъар Республикада Управлениясыны хурметли аскерчилери, ишчилери эмда ветеранлары! Сизни Россей Федерацияны Миллет гвардиясыны аскерлерини кюню бла алгъышлайма!

27.03.2024 - 09:07

САКЪАТ САБИЙЛЕ ОКЪУУСУЗ КЪАЛМАЗЧА

Къабарты-Малкъарны Жамауат палатасында республиканы билим бериу учреждениялада сакъат эм къыйын ауругъан сабийлени окъутуу не халда болгъаны тинтилгенди.