«НАСЫП - ОЛ КЁП ЗАТДАН КЪУРАЛГЪАН, ХАР КИМГЕ ДА ЭНЧИ КЁРЮННГЕН ШАРТДЫ»

Жай кюнлени биринде «Заман» газетге корректор керекди деген билдириуню кёреме. Мында ишлерге муратым эрттеден болгъаны себепли, конкурс кюнню ашыгъып сакълайма. Талай адам келген эдик, аланы араларында Улбашланы Мурат да болгъанды. Ючеуленни ол кюн редакциягъа аладыла, ол санда Муратны, мени да. Алай бла коллегала, шуёхла да болабыз. Мурат ишин сюйген, тюзлюкню багъалагъан, адамла бла бир тил таба билген журналистди, керти, ышаннгылы тенгди. Аны бла окъуучуларыбызны да шагъырей этерге сюеме.

- Мурат, эм алгъа тёрели сорууну берирге сюеме. Газетге жолунг къалай болгъанды? Бери жюрегинг тартып,  огъесе къадарынг, бир тюрлю сылтау келтирипми къалгъанса?

- Къадар келтиргенди, дерге боллукъду. Кюнлени биринде «Заман» газетге ишчиле керек болгъанларыны, аны бла байламлы конкурс бардырылгъаныны юсюнден билдириуню кёреме. Белгиленнген заманда редакциягъа келеме, компьютерле жаны бла ишлерме деген акъылда. Талай кюнден сора, конкурсну эсеплери чыгъарылгъанда, бёлюмлени редакторлары Текуланы Хауа бла Биттирланы Аминат кесинги журналистикада сынап кёрюрми эдинг, дейдиле. Арсарлы болгъанымы кёрюп, сагъыш этерге заман бередиле, керек жерде юйретирге, болушургъа хазыр болгъанларын да айтадыла. Алай бла мени экономика бёлюмге аладыла. Журналистикада жолум ма былай башланнганды. Ала да сёзлерине кертичи боладыла, терс жерлени ангылата, ишни болушуна тюшюндюредиле.
Бюгюн да, кёп жыл озгъанда, Хауаны кабинетине кюн сайын окъуна соруула бла кириучюме. Ол хар заманда да, тынгылап, тюзю къалай боллугъуна юйретеди. Сорууум иш бла байламлы болмаса да, ол насийхат эте биледи, заман бёледи. Анга, иш бла да, сёз бла да манга  болушхан башха адамлагъа ыразылыгъымы билдирирге сюеме.

- Сен газетде ишлегенли он жылдан атлагъанды. Бир жанындан ол кёп тюйюл эсе да, аз да тюйюлдю, адамны жашаууну кесегиди, алай эсе уа, эсепле чыгъарыргъа боллукъду.

- Алыкъа уллу эсепле чыгъарыргъа, мен оюм этгенден, эрттерикди. Мен юйрене турама, бу усталыкъда жолну ортасына окъуна жетмегенме. Журналистика, кёпле суннганча, халатсыз жазыу неда текстни стилистикасын тюз къурау бла чекленмейди. Ол, бек алгъа, ушакъ нёгеринге керти да керекли соруула бере, анга тынгылай, сора аны оюмларын бла сагъышларын окъуучуларынга жетдире билиудю. Анга бола тургъан ишлени сюзюу, болумланы тенглешдириу, информацияны жангызда бир жаны угъай, хар шартны эсге алып, ачыкълау да киредиле. Ол къадар затха 5-10 жылгъа юйренирге боллукъду деп сунмайма.

- Инсанны къылыгъы кёбюсюнде былай къуралыпды: бир затны жаратса да, арасарлы болмай къалмайды, сени уа  сокъураннганынг болгъанмыды?

- Аллай сагъышла келмегендиле. Ол сейир усталыкъды: танымагъан адамларынг бла шагъырейленесе, кёп сейир зат билесе. Бирде къыйынарыкъ да тюшеди, арыгъан да этесе, акъылынг къайда эсе да бирде болгъан, иш бармагъан кезиуле да чыгъадыла. Ол хар ишде да болур, алай бир сейир инсан бла ушакъ этсенг, эсде къалырча жыйылыугъа барсанг – жангыдан къарыу келеди.  

- Иш бла байламлы кёп жерледе боласа, сейир адамлагъа тюбейсе, ушакъла бардыраса. Эсде къалгъан неда сагъышландыргъан кезиулени келтирсенг эди.

- Эсде билимли, тутхан ишлеринде жетишимле болдургъан адамла бла тюбешиуле къаладыла. Аллай адам бла ушакъ жангызда журналист ишде керек болуп къалмайды, кесинге жангы бир зат ачаса, ол инсанны жашаууну, ишини юсюнден жангы билим аласа. Сагъыш этсенг а, хар усталыкъда да сейир этдирирча шартла уа бардыла. Аланы юслеринден хунерли, ишин сюйген, итиниулюгю болгъан жетишимли адам айта эсе уа, ол бютюнда сейирди.

 Ол жаны бла къарагъанда, сёз ючюн, бир алим бла ушагъым эсде къалгъанды, ол кёп тамашалыкъ затны ачханды, аланы талайы уа алам даражада магъаналыдыла. Аллай фахмулу инсаннга уа хурмет этмей къалмайса. Неда бир предпринимательле бла ушагъым, ол эсинде болмай тургъан сферада тынгылы бизнесни къурагъанды. Ол муратха жетиуде итиниулюкню юлгюсюдю.

- Сен оюм этгенден, журналист къаллай болургъа тийишлиди?

- Айтхан сёзюне кертичилей къалыргъа, не тюрлю халгъа да тюз эмда, кесамат кёзден къараргъа. Сора, сен хар нени да терининден билирге излемей эсенг, къаллай журналистсе?..

Мен оюм этгенден, журналист жамауатда къаугъа чыгъарыргъа неда адамланы чамландырыргъа боллукъ затланы жазаргъа эркин тюйюлдю. Хау, тёгерекдеги жашау байды, кёп тюрсюнлюдю, анда иги бла аман, огъурлу бла огъурсуз бирге барадыла. Алай ол артыкъ жарыкъ болмагъан затланы чайнап айтып, бютюнда уа аланы юслери бла халкъны оюму бла ойнап кёрюрге жарамайды.

- Газетчи хар заманда да жолгъа чыгъаргъа хазыр болургъа тийишлиди, дейдиле. Сен анга дагъыда нени  къошаллыкъса?

- Былайда хар не да адамны кеси бла байламлыды. Кесинг билесе, коллегаларынгы араларында кече, кюн да, не такъыйкъада да, терк окъуна къобуп, жолгъа чыгъаргъа хазырла бардыла. Аланы оюмларына кёре, журналист аллай болургъа тийишлиди. Мен а анга не тюрлю жангычылыкъгъа да ачыкъ, жангы билимге итиннген, керек болса уа, ашыкъмагъан да дегенча шартланы къошарыкъ эдим. Жангызда бир жанрда жазып, юйреннген жолунг бла барып тургъан, айхай да, тынчды.

 Алай бизге, орусча айтханда, унверсалла болургъа керекди. Ол дегеним, жыйылыуну юсюнден отчётха сагъат кете эсе, интервьюгъа уа бир неда андан да кёп заман къоратылады.  

- Мурат, ушагъыбыз газетни юбилейи бла байламлы болгъаны себепли, анда ишлеген нёгерлеринге, окъуучулагъа да айтыр сёзюнг.

- Бирге ишлеген нёгерлерими, ала бирге уа окъуучуларыбызны да быллай уллу, магъаналы дата бла алгъышларгъа сюеме. Коллегаларымы юслеринден айтханда, ала фахмулу, итиниулюклери болгъан, ишлерин ангылагъан, тёгерекде жашауну толусунлай кёре билген инсанладыла. Аланы хар бири да кеслерича энчидиле, хар бири бла ушакъла сейирдиле. Коллективибизге журналистика, жашау халла бла да байламлы болушургъа хазыр адамла киредиле. Насып деген ол бир зат тюйюлдю, ол кёп кесекледен къуралгъан, хар кимге да энчи кёрюннген аллай затды. Коллегаларымы хар бирине да кеслери излеген насыпны табарларын тежейме.

Окъуучуларыбызгъа ана тиллерин, газетни сюерлерин тежейме. Хар кюнден болмаса да, аны къолгъа терк-терк алыргъа кюрешигиз. Дунияда материаллары бири къалмай сейир болгъан газетле хазна табылырла. «Заман» окъуучуларын республикада, къыралда бола тургъан ишлени юслеринден айтады, айтхылыкъ адамла бла танышдырады. Артыкъ зауукълу кёрюнмеген официал материалланы бла отчётланы окъуна алайыкъ, аладан да инсан кёп жангы, жашауунда жараргъа боллукъ затланы окъурукъду. Сора, газетибизни мураты жангызда информация-жарыкъландырыу тюйюлдю, аны эм биринчи борчу маданиятыбызны, ана тилибизни сакълау эм айнытыу бла байламлыды.

Ушакъны Кульчаланы Зульфия бардыргъанды.

Поделиться:

ЧИТАТЬ ТАКЖЕ:

28.03.2024 - 10:01

НИЕТ ХАЗНАБЫЗНЫ АЙНЫТХАНЛА

Халкъыбызны ниет жетишимин кёргюзтген Къулийланы Къайсын атлы Малкъар театрны къуралыуу озгъан ёмюрню 1930-чу жылларында башланнганды. 1935 жылда А.

28.03.2024 - 09:03

ГИТЧЕ ЭМДА ОРТА БИЗНЕСНИ МАГЪАНАСЫ УЛЛУДУ

Къайсы къыралда неда аны ичинде субъектде экономиканы айнытыугъа уллу къошумчулукъ этгенле гитче эмда орта бизнес бла кюрешгенледиле эмда энчи предпринимательледиле.

28.03.2024 - 09:03

ИНВЕСТИЦИЯЛАГЪА – ЭНЧИ ЭС

Жангы предприятияла къурарча, производствону кенгертирча, инвестицияла этмей, башхача айтханда ишге ахча салмай боллукъ тюйюлдю.

27.03.2024 - 14:04

КЪАБАРТЫ-МАЛКЪАР РЕСПУБЛИКАНЫ БАШЧЫСЫ К.В.КОКОВНУ РОССЕЙ ФЕДЕРАЦИЯНЫ МИЛЛЕТ ГВАРДИЯСЫНЫ АСКЕРЛЕРИНИ КЮНЮ БЛА АЛГЪЫШЛАУУ

Росгвардияны Къабарты-Малкъар Республикада Управлениясыны хурметли аскерчилери, ишчилери эмда ветеранлары! Сизни Россей Федерацияны Миллет гвардиясыны аскерлерини кюню бла алгъышлайма!

27.03.2024 - 09:07

САКЪАТ САБИЙЛЕ ОКЪУУСУЗ КЪАЛМАЗЧА

Къабарты-Малкъарны Жамауат палатасында республиканы билим бериу учреждениялада сакъат эм къыйын ауругъан сабийлени окъутуу не халда болгъаны тинтилгенди.