Мэлбахъуэ Тимборэ илъэси I05-рэ щрикъум ирихьэлIэу, ди щIэджыкIакIуэхэм ягу къыдогъэкIыж «Мэлбахъуэм и блокнотхэр» зыфIаща тхылъым щыщ пычыгъуэхэр.
Ещанэ Iыхьэ.
* * *
Куэдрэ къохъу: гу зылъумытащэ, зэ IуплъэгъуэкIэ фэшхуэ зумыплъ цIыхум къулыкъу иратри, узэрыщымыгугъауэ и акъылымрэ и хэлъэтымрэ я лъэныкъуэ псомкIи налкъутналмэсу къызэролъэлъ. НэгъуэщIуи къохъу: пщIэи щхьэи хуэмыныкъуэ цIыхушхуэм къулыкъу иботри, фэншэ, мыхьэнэншэ мэхъу. Къулыкъум абы и фэм тригъэлъэда нэкIу нэпцIыр трехури, жыг кунэфыр къыщIощ - мыхьэнэншэщ, щхьэхуэфIщ, цIыхугъэншэщ. «Къулыкъум зэIигъэхьащ» жаIэ. Хьэуэ! Къулыкъум къыщIигъэщауэ аращ ар, зэ Iуплъэгъуэм гу зылъумытэу нэхъыщхьэу хэлъыр тхъурымбэм ещхьу къыдрихьеящ.
* * *
ЛъагапIэр зыхуэмышэч цIыху щыIэщ. Къулыкъури апхуэдэщ: зым ар къыфIэIуэхукъым, адрейм и щхьэр егъэуназэ.
* * *
Уи къалэныр нэгъэсауэ умыгъэзащIэмэ, дунейр къутэжыным хуэдэу улэжьэн хуейщ. Ауэ махуэм уIэуэлъауэ хуэдэу зып¬щIу, пшынэр ягъэшэрашэу, стэканхэр зэраудэкIыу, модэ Кулижан гуэр щэхуу къыпыгуфIыкIыу гуп уахэсыным ущIэхъуэ¬п¬су зэманыр бгъакIуэмэ, лэжьыгъэм уэ нэхърэ нэхъыфIи къигъуэтынщ.
* * *
Дэтхэнэ зыри иджыри илъэсищэкIэ псэуным хуэдэу лэжьэн хуейщ, и псэр а махуэм хэкIыу Iуэхур нэмыгъэсауэ къэнэнкIэ гузавэу. А IуэхуитIыр зэхуэмыкIуэу къыпфIэщI щхьэкIэ, абы Iущыгъэш¬хуэрэ жэуаплыныгъэрэ хэлъщ. Апхуэдэу сылэжьэнщ жыпIэмэ - ар пщэдей зыри умыгъэIэпхъуэу, щIыхуэ зытумыгъахуэу, плъапIэ гуэрхэри уиIэу IэнатIэм упэрытыныр аращ.
* * *
Языныкъуэ унафэщIхэм ящIэ дыдэм нэхърэ нэхъыбэ ящIэу къафIощI, зэхах псори пэжу къащохъу. Ауэ нэхъыфIхэм ящIэIауэ къащымыхъуу, ящIэу къыщIокI.
* * *
Хэти елъагъу: зым и фIэщу нэмэз ещI, адрейм - театрым щыджэгум ещхьу, Алыхьым папщIэ и щхьэр зэгуиудыжыну хьэзыр хуэдэ - хьэщыкъ хъуаифэ зытрегъауэ.
* * *
Сыту фIыт цIыху къэс и къэухьыр и IэнатIэм хуэдизу къыдалъхуу щытамэ.
* * *
Лэжьыгъэм сыщрохьэлIэ курыт щIэныгъэ къозыт еджапIэ фIэкIа щемыджауэ, ауэ и гупсысэкIэкIэ «щIэныгъэ нэхъыщхьэ иIэу». СрохьэлIэ щIэныгъэ нэхъыщхьэ зиIэ, «зэхэщIыкI курыт» зыIэрыхьаи. СоцIыху цIэ¬рэ, саугъэтрэ, дамы¬гъэкIэ зэщIэбла гуп, а дамыгъэ¬хэмрэ цIэхэмрэ я адакъэ сыджыр къигъэубэлэца фIэкIа, я акъылым химы¬гъэхъуаIауэ.
* * *
УнафэщIыр бгъэдыхьэгъуафIэу, узыIэпишэу, и гур зэIухауэ, дзыхь къыпхуищIу щытын хуейщ. А шэч къызытумыхьэж хьэлхэр псэ къабзэм езыр-езыру фIыгъуэкIэ къыхэкIыкI къыщIэкIынщ.
* * *
"Гений» умыхъуу хъунукъым жиIэу зыми къыппиубыдыркъым, дэтхэнэ зыри унафэщI нэс зэрымыхъуфынури гурыIуэгъуэщ. Ауэ цIыху пэжу, гумызагъэу, уи къалэныр зэрыхъукIэ нэгъэсауэ бгъэзащIэу ущымыту хъунукъым.
* * *
Уи жэрдэмхэмрэ хъуэпсапIэхэмрэ гъащIэм зэрыхыупщэфынур псалъэ дыгъэлрэ макъ пхъашэкIэкъым - къыхэплъхьам и фIагъыр нэрылъагъу зыщI щыхьэтхэмрэ гупсысэ узыншэхэмкIэщ.
* * *
Ину укIиинымрэ захуагъэм ткIийуэ утетынымрэ зыкъым. Куэд къыубжынымрэ куэд жыпIэнымри зыкъым.
* * *
Сыт министрхэр адрей цIыхухэм къазэрыщхьэщыкIыр? ЗыкIи. Ауэ министрхэм ар ящIэркъым.
* * *
Языныкъуэхэр апхуэдизкIэ хущIыхьэркъыми, лэжьэну зэман къахуэгъуэтыркъым.
* * *
«Езыр шынагъуэтэкъым, и къуэдзэр мыхъуамэ», - жаIэ. «Езыр» - езырыжу, и къуэдзэми и къалэныр ищIэжмэ нэхъыфIщ.
* * *
Акъылыншэм уигъэIущын ифIэфIщ, губзыгъэм еджэнкIэ зигъэнщIыр-къым.
* * *
Псоми ягу зригъэхьыну хэтщ. Абы щхьэкIэ зыми игу ирихьыркъым.
* * *
Хьэбыршыбыр цIыкIухэр жьауэшхуэхэм я лъабжьэ къыщожьэ.
* * *
Iуэхум зыри хэзымыщIыкIым псори фIы дыдэу къыбгуригъэIуэ¬фы-нущ.
* * *
Псалъэ гуэрхэр, акъылри гури къамыгъэсэбэпу, утыкум къолъэдэф.
* * *
Сигу къэкIыжакъым, щыгъупщэх сыхъуащ, жи. Щыгъупщэх ухъуауэ аракъым, къыпфIэмыIуэхуж ухъуауэ аращ.
* * *
УнафэщIыр, хъуэпсапIи плъапIи къыхуэмынэжу, гумызагъагъэр фIэкIуэду, и щхьэри цIыхухэри къыфIэмыIуэхужу и пIэ итIысхьэжмэ, гузэвэгъуэщ. Жьы хъуащ апхуэдэ унафэщIыр. Дэгунэфщ: мэл кIапэ къыпыкIащи, Iэщэ хуэIыгъыжынукъым.
* * *
Сабий гъэужь Iуэхуншэхэр, цIыху икIэхэр, къамылэжьа зрахьэлIэну зыфIэфI ефэрейхэр къыщыхъур мылъкурэ зэфIэкIкIэ адрейхэм захэзыIэтыкIыну еIэ унагъуэхэрщ. Абыхэм я фэтэрыр нэхъ хуиту, я машинэр нэхъ дахэу, я унэр нэхъ лъагэу щытын хуейщ Iэмал имыIэу. Ар уз зэрыцIалэщ, икIэщIыпIэкIэ еныкъуэкъун хуейуэ, нобэми пщэдейми зэран хуэхъункIэ шынагъуэу. Мыбдежым ерыскъы къабзэм хэпсэукIыным¬кIэ, лейм щIэмыхъуэпсын хьэлымкIэ псом япэ иту щапхъэ дахэ къэзыгъэлъэ¬гъуэн хуейр унафэщIхэращ.
Зыгъэхьэзырар ЧЭРИМ Марианнэщ.