Жаш адамлагъа жашауда тийишли жер табаргъа, фахмуларын ёсдюрюрге мадарла къураллыкъдыла

КъМР-ни Башчысы Казбек Коков тюнене Правительствону юйюнде билим  бериуде, медицинада, бизнесде, илмуда, спортда, эл мюлкде, жамауат ишде  жетишимли жашла эм къызла бла тюбешгенди. Ары студентле, школланы окъуучулары, устазла, Кёп функциялы жаш тёлю араны келечилери, 2021 жылда КъМР-ни Башчысыны илму эм инновация жаны бла саугъасынына тийишли болгъан алимле эм башхала чыкъырылгъандыла.  Жыйылыу Россейде Жаш тёлюню кюнюне жораланнганды. 
Ушакъ халда бардырылгъан кенгешге КъМР-ни жарыкъландырыу эм илму министри Анзор  Езаов бла жаш тёлю ишлери жаны бла министри Азамат Люев да къатышхандыла. 
Алгъа элтген шартла 
Казбек Коков, биринчиден, жыйылгъанланы байрам бла алгъышлагъанды эмда алагъа битеу муратлары толурларын, жашауда кеслерине тийишли жер табарларын тежегенди. «Жаш тёлю шёндюгю жашауубузду, келир заманыбызды, жамауатны алгъа элтген кючдю.  Къабарты-Малкъарны ёсюп келген тёлюсю фахмулуду, жетишимлиди, тириди. Сиз тамата тёлюледен келген адетлени, тёрелени сакълайсыз, аны ючюн а бютюнда ыразылыгъымы айтыргъа сюеме», – дегенди ол.
 КъМР-ни оноучусу жаш тёлю Ата журтубузну жалынчакъсызлыгъын, къоркъуусузлугъун къоруулаучуланы тизгинлерине сюелгенлери бла ёхтемленнгенин да чертгенди. «Шёндю къыралда жаш тёлюню юйретиуге артыкъда уллу магъана бериледи. Фахмулу, тири жашла бла къызла кеслерини муратларына жетиширча онгла, мадарла къураладыла. Бизни республикада да толтуруладыла ол жаны бла магъаналы жумушла», – дегенди Казбек Валерьевич.
Сёз Правительствода тюрлениулени, анда жангы министерство къуралгъаныны юслеринден да баргъанды. КъМР-ни Башчысы аллай оноу тинтиуле бардырылып алай этилгенин белгилегенди.  «Ол  къагъытда жазылып къалмай, керти да ишлерге керекди. Бу кюнледе уа аны структурасы къураллыкъды. Министрге Азамат Люевни тийишли кёрюуню юсюнден Указгъа къол салыннганды», –  деп билдиргенди республиканы оноучусу.
Ал жананда – юйретиу
Ызы бла жаш адамланы Казбек Коковха соруула берирге онглары болгъанды. Аланы асламы жангы министерствону борчларыны бла муратларыны, аны къауумунда къаллай органла  боллукъларыны юслеринден эдиле. 
Алагъа жууаплай, Казбек Валерьевич министерствону баш борчу жаш тёлю политиканы жашауда бардырыу, ёсюп кёлген тёлюге не жаны бла да болушлукъ этиу болгъанларын чертгенди. «Бу соруула бла Жарыкъландырыу, илму эм жаш тёлю министерство да кюрешип тургъанды. Алай, мен акъыл этгенден, аны баш борчу окъутууду, билим бериудю. Жангы министерство уа аслам эсни юйретиуге бурлукъду. Аны борчларындан бири – жаш адамлагъа кеслерине жашауда тийишли жер табаргъа, фахмуларын айнытыргъа мадарла къурауду», – дегенди ол.
Донецк 
Кенгешге къатышханла, Казбек Коков алгъаракълада Донецк Халкъ Республикада болгъанын эсгертип, анда болумну юсюнден оюмун да билирге сюйгендиле. Республиканы оноучусу Донецкге жандаруурлукъ жюк элтгенин, ол санда дарманла, терк медицина болушлукъ берген машина саугъалагъанын билдиргенди. Республиканы оноучулары бла тюбешгенди, музейни иши бла  шагъырейленнгенди, адамла бла ушакъла этгенди. «Ала бизни бла бир тилде сёлешедиле, тарыхыбыз, мурдорубуз бир болгъанын айтадыла. Адамлагъа ана тиллеринде сёлеширге къоймагъандыла, зорлукъ сынатып тургъандыла. Биз баргъан кюн да атышыула, чачдырыула тохтамай эдиле», –  дегенди ол.  
Къабарты-Малкъар  Донецкни жангыртыугъа къошулургъа хазырды. «Бюджетибиз уллу тюйюлдю, алай социал объектледен бирин ишлетирге онгубуз барды. Къарындаш халкъгъа болушургъа къолдан келгенни этерикбиз», –  дегенди республиканы оноучусу.
Эсигизге салайыкъ, Донецк эм Луганск республикалагъа болушургъа сюйгенле «добро.ру» платформада аны тамамларгъа боллукъдула. 
 Хазырланыу 
Сёз Къабарты-Малкъарны 100-жыллыгъын белгилеуню юсюнден да баргъанды. Казбек Валерьевич аны чеклеринде социал магъаналы объектле ишленнгенлерин, жолла жангыртылгъанларын белгилегенди. Къууанчлы ишлени юслеринден айтханда, ала Нальчикде, битеу районлада да боллукъдула, эпидемиология эм жамауат-политика болумла эсге алынып. 

Москвада уа Кремльни залында уллу концерт бардырыллыкъды. Ол Къарачай-Черкес эм Адыгея республикала бла бирге къураллыкъды. Ала да быйыл 100-жыллыкъларын белгилейдиле. Андан сора да, Зарядье эм Горький атлы парклада къууанчлы жумушла боллукъдула. «Алай бла халкъгъа КъМР-ни тарыхыны, шёндюгю жашаууну юслеринден билдирилликди», – дегенди республиканы оноучусу эмда ол туризмни айнытыугъа себеплик этеригин чертгенди.
Башламчылыкъла
Жаш тёлю министерствогъа структурала къошуу  жаны бла башламчылыкъла да этилгендиле. Сёзге, спортну аскер тутушуу тюрлюлери жаны бла ара къуралыргъа боллугъу айтылгъанды. «Спортну бу тюрлюсю бла 5 мингден аслам жаш адам кюрешеди. Аны бла бирге уа ахыр жыллада 30 федерация къуралгъанды, аланы таматаларыны усталыкъларына, ишлерине соруула бардыла.   Арада уа КъМР-ни Спорт министерствосуна бойсунмагъан федерацияланы ишлерин бирге тийишдирирге, тренерлени усталыкъларын сюзерге, спортчуланы араларында экстремизмге къажау ниетлени жайыу ишни бардырыргъа онг боллукъ  эди», – дегенди Спортну аскер тутушуу тюрлюлерини федерациясыны башчысы   Алина Ковалева.
Сёз  жаш адамланы бизнесге кёллендириуню юсюнден да баргъанды. Шёндюгю болумда ёсюп келген тёлюге жашауда жетишимли болуугъа предпринимательство болушуругъун белгилеп, жангы министерствода жаш бизнесменлеге себеплик этерик структура къошаргъа кереклиси да айтылгъанды. Казбек Коков анга ыразылыгъын айтханды. «Тюздю,  жууаплы адам, неда сау бёлюм окъуна керекдиле»,-дегенди ол.
Саулукъларына кёре чекленнген онглары болгъанлагъа себепликни  юсюнден да айтылгъанды. Ахыр жыллада жюрек-къан тамырланы ауруулары, ол санда жаш адамланы арасында да кенг жайылгъанлары да эсгертилгенди. Аны эсге алып, Къабарты-Малкъар къырал университетде  арууну профилактикасы жаны бла ара ачаргъа болушлукъ да изленнгенди. Казбек Валерьевич аны жууаплы къуллукъчула бла сюзерге айтханды. 
Экзаменле
Бир къырал экзаменни юсюнден даулашла тохтамайдыла. Жаш адамла Казбек Коковну анга кёз къарамын да билирге сюйгендиле. «Сёзсюз, экзамен кенг онгла береди, жер-жерледен жаш адамла ара шахарлада вузлагъа кирирге боллукъдула. Алай  экзамен  битеу фахмуланы ачыкъламайды. Бирле сынауну кезиуюнде жетишимли болалмай, усталыкъдан тюнгюлюп къаладыла. Мен акъыл этгенден,  жаш адамны хунерин ачыкъларча башха мадарла да болургъа тийишлидиле»,-дегенди ол.
Соруула
КъМР-ни биринчи президенти Валерий Коков «Восхождение к идеалам» китапны жазгъанын эсгертип, Казбек Валерьевични уа аллай мураты болгъанын бла къалгъанын, жазаргъа кёлленсе уа, анга къаллай ат берлигин да соргъандыла. «Атамы политика, жашау сынауу да уллу болгъанды, ол адамла ючюн бек къайгъыргъанды. Мен алыкъа аны даражасына жеталмагъанма. Китап  жазама десем да, аныча хунерим жокъду. Ким биледи, артда аны къолгъа алсам, атына да адамлыкъ ышанланы, жашауубуз бла байламлы шартланы чыгъарлыкъ болурма»,-деп жууаплагъанды. 
Жанказийланы Самира быйыл Бир къырал экзаменде орус тилден 100 балл алгъанды. Ол а Казбек Коковдан китапланы багъаларын учуз этиуге себеплик этерин тилегенди. «Шёндю окъугъан тенглерим кёпдюле, китапха сейир уллуду. Алай аны сатып алыргъа къолдан келмейди»,-дегенди Самира. Казбек Коков бу сорууну сюзерге, мадарла излерге айтханды. 
Школлада окъууну бошагъанла усталыкъны  сайлауда жангылмаз ючюн не этерге керекди, деп да соргъандыла. Казбек Валерьевич сюйген иши бла кюрешген насыплы болгъанын айтханды. «Атам Валерий Мухамедович урунуу жолун колхозда башлагъанды, мен да аны ызындан барыргъа сюйгенме. Ал кезиуде эл мюлк бла кюрешгенме, халыуа чыгъаргъан заводда да ишлегенме. Аны айтханым, хар ким да бийик билим алыргъа борчлу тюйюлдю, сюйген, жюреги тартхан ишге юйренирге тийишлиди»,-деп чертгенди.
Эсинде къалгъан, бютюнда сейир этдирген китапны юсюнден да соргъандыла. Республиканы оноучусу ахыр жыллада философиягъа сейири уллу болгъанын, политикле жазгъан китапланы сюйюп окъугъанын айтханды. «Стивен Кови жазгъан «7 навыков высокоэффективного человека» китап бютюнда сейир этдиргенди»,-деп, жаш адамланы аны окъургъа чакъыргъанды. 
Нальчикни женгил промышленностуну колледжини устазы, тюрлю-тюрлю конкурсланы лауреаты Лиана Шогенова уа Казбек Валерьевичге саугъагъа Коковланы алтын халы бла тигилген тукъум тамгъасын келтиргенди. 
Тюбешиуде башха соруула да берилгендиле. Аладан бирлери бла байламлы жууаплы органлагъа буйрукъла да этилгендиле.
Ахырында Казбек Коков быллай жыйылыуланы тёрели этерге, алагъа белгили адамланы чакъырып, жаш адамла бла ушакъла къураргъа мурат болгъанын айтханды. Тюбешиу бирге суратха тюшюу бла бошалгъанды. 

 Тикаланы Фатима. 

Поделиться:

ЧИТАТЬ ТАКЖЕ:

28.03.2024 - 10:01

НИЕТ ХАЗНАБЫЗНЫ АЙНЫТХАНЛА

Халкъыбызны ниет жетишимин кёргюзтген Къулийланы Къайсын атлы Малкъар театрны къуралыуу озгъан ёмюрню 1930-чу жылларында башланнганды. 1935 жылда А.

28.03.2024 - 09:03

ГИТЧЕ ЭМДА ОРТА БИЗНЕСНИ МАГЪАНАСЫ УЛЛУДУ

Къайсы къыралда неда аны ичинде субъектде экономиканы айнытыугъа уллу къошумчулукъ этгенле гитче эмда орта бизнес бла кюрешгенледиле эмда энчи предпринимательледиле.

28.03.2024 - 09:03

ИНВЕСТИЦИЯЛАГЪА – ЭНЧИ ЭС

Жангы предприятияла къурарча, производствону кенгертирча, инвестицияла этмей, башхача айтханда ишге ахча салмай боллукъ тюйюлдю.

27.03.2024 - 14:04

КЪАБАРТЫ-МАЛКЪАР РЕСПУБЛИКАНЫ БАШЧЫСЫ К.В.КОКОВНУ РОССЕЙ ФЕДЕРАЦИЯНЫ МИЛЛЕТ ГВАРДИЯСЫНЫ АСКЕРЛЕРИНИ КЮНЮ БЛА АЛГЪЫШЛАУУ

Росгвардияны Къабарты-Малкъар Республикада Управлениясыны хурметли аскерчилери, ишчилери эмда ветеранлары! Сизни Россей Федерацияны Миллет гвардиясыны аскерлерини кюню бла алгъышлайма!

27.03.2024 - 09:07

САКЪАТ САБИЙЛЕ ОКЪУУСУЗ КЪАЛМАЗЧА

Къабарты-Малкъарны Жамауат палатасында республиканы билим бериу учреждениялада сакъат эм къыйын ауругъан сабийлени окъутуу не халда болгъаны тинтилгенди.