ЖЫГ КЪУДАМЭ

Си кIуэцIыр къреIуэнтIыкI, си бгъэ гъуэмбым илъ гу IэшкIэр гъущI уадэм хуэдэу къоуэ, щIы хъеям иудыныщIэ блыну си бгъэгур къиудыныщIэу.
Сызыпэмыплъа къэхъуауэ ара хьэмэрэ укIытэ е шынэ къыстекIуа?! Сщыгъупщэу сызыщIэхъуэпст ар, ауэ дэнэт?!
Си щIалэгъуэ дахэм дыркъуэу къытенащ, тхьэбзэу.
«Ей, щIалэ… ПщIэр сыт?» псалъэхэм си псэм зыхаукъуэдиящи, мафIэри зыми щыщкъым абы елъытауэ. ГуфIэгъуэри, жьы щтэгъуэ имыгъуэтурэ, - бауэкIэщIым дэбзэхащ.
Сэ сыдэплъейри, си IитIыр зэрысшиифкIэ сыдэпхъуеят, хуэрэджэ дыщафэ хъурейхэр зыIэрызгъэхьэну. Зыгуэрхэр къысIэрыхьэ хуэдэу хъури, сIэщIэцIэфтыжащ, ауэ напIэзыпIэм адрей IэмкIэ къэспхъуэтэжащ. Къудамэ лантIэм сыкIэрыщIауэ сыщехуэхым, си лъакъуэр зэфIэзгъапкIэу, си бгыр къэзгъэшами, щIым хуищIэу сытехуащ, гуэщIыкI макъ жагъуэри зэхэсхащ. Сыдэплъеймэ, къудамэр жыгыпкъым къыпылэлырт, щымыщ гуэр фIэкIа умыщIэну.
ЛIым и хъурджауэр си щIыфэм щIопщу къытехуэрт, мывэ фIыцIэшхуэм зыкъуэзгъэпщкIуэну зызущэхуауэ сыщыпщым. Шыпсыранэми етауэ сыкъисырт, къызаутIыпща псалъэхэм къыстрадзэ уIэгъэхэм банэу зыкъысхаукIэу. Жьыми зиудыгъуат, си псэм игъэв гуауэм и пыхьэ макъыр зэхихмэ фIэфIу. АпхуэдизкIэ даущыншэти, зыжьэдэсшэну жьы згъуэтыжыртэкъым.
Хадэмрэ ди унэмрэ я зэхуаку дэлъыр нэзыншэ хъуат. Сэ сыпщырт къысщыщIа щIэщхъур си щхьэм дэуеижауэ. ЛIым илъэгъуар ибзыщIынутэкъым – къуажэ псом Iуэху сыщищIынут. ЛIыхэм, хабзэ яхуэхъуауэ, ичынды нэмэз нэужьым мэжджыт пщIантIэм щызэхуэсырти, жылэм и унафэ ящIырт. Дауи, сэри нобэ утыку сыкъралъхьэнущ.
Си нэгу къыщIэуващ си адэр укIытэм зэщIиIулIауэ и ныбжьэгъухэм яхэту. Зыкъыхуигъазэу зыри къегиенутэкъым абы, зыIуэтэжым илъэгъуар жиIэж фIэкIа. ЕдаIуэхэм къахэкIынутэкъым жызыIэн: «Уи къуэр щхьэ умыгъэсарэ?» Щымынухэт. Мис а зэрыщымынурат езыр псэр зыгъэхашэ тезыр хьэлъэр.
ИкIэм-икIэжым пщIантIэм сыдохьэж. Псыкъуийм сыкIэроувэри, псы къызош. Кхъуэщынми, хьэкхъуафэми, тасми, къубгъанми ярыз сощI… удз гъэгъами, бжьынми, бжьыныхуми ящIызокIэ… Шыри къыдырри псы изогъафэ… Джэдкъазми нартыху яхузопхъ, хьэкури вэнвейрэ хьэуазэкIэ сокудэ… «Уэратэкъым нобэ зи чэзур, уи къуэшхэм къахуэгъанэ», - гу къыслъетэ си анэм. Сэ сщIэрт сызэримычэзур, ауэ щIэщхъу къысIэщIэщIар си псэм къытехьэлъэрти, зыпыIуздзыну сыхэту арат.
Си адэр тэмакъкIыхьщ, и пIэ къизышыфыр и бынхэм ятеухуауэ мыхъумыщIагъэ зэхихмэщ. Ар сигу къызэрыкIыжу, укIытэр къыстекIуэри, гуэным сыщIыхьащ. Тхьэм зыхуэзгъэзауэ щэхуу солъэIу КъурIэным иту сигу къэкIыж псомкIи. СыщIэтащ абы адэм и макъыр си тхьэкIумэм къиIуэхункIэ. Ар си къуэшым еупщIырт сыздэщыIэмкIэ. АдэкIэ зэхызох си анэм жриIэу: «Хуэрэджэм и IэфIагъыр щызгъэгъупщэнщ сэ абы… ЦIыхупсэ бгъэнри жыг ибупщIыкIри зыщ».
Илъэс плIыщI дэкIащ абы лъандэрэ, ауэ си адэм и псалъэр иджыри жагъуэу тхьэкIумэм итщ.
… Тхьэм селъэIуащ дунейм ехыжа си адэр здэкIуам щигъэтыншыну. Абдежым, езым къызгурымыIуэжу, гуфIэгъуэ гуэр къыспкърыхьэу зыхэсщIащ. «Уи адэр лIауэ щхьэ угуфIэрэ?» - жиIэу зыгуэрым зыкъысхуигъэзауэ къысщыхъури сыкъэскIащ…
Зыми къыгурыIуэнутэкъым асыхьэтым си гур къыщIигуфIыкIам и щхьэусыгъуэр – ар хадэм жыгыу итыр зэрыраупщIыкIыжыр имылъагъуу си адэр дунейм зэрехыжарт.
 

 

Уэтэр Самий.

Поделиться:

ЧИТАТЬ ТАКЖЕ:

16.04.2024 - 12:35

ХЬЭЦIЫКIУ БАШИР И ЗЭФIЭКI

Ди республикэми гъунэгъу щIыналъэхэми къыщацIыху уэрэджыIакIуэ щIалэщ ХьэцIыкIу Башир.

16.04.2024 - 08:21

ЗЭНЫБЖЬЭГЪУГЪЭР ЯПЭ ИРАГЪЭЩУ

Налшык къалэм дэт «Каисса» шахмат центрым иджыблагъэ республикэ зэхьэзэхуэ щекIуэкIащ. КъызэрыгуэкI шахмат джэгукIэмкIэ абы щызэпеуащ зауэ зэпэщIэувэныгъэхэм, дзэ Iуэху хэхахэм хэтахэр.

16.04.2024 - 08:19

КIЫЩ АСЛЪЭНБЭЧ И ДЫЩЭХЭМ КЪЫХЕГЪАХЪУЭ

Мэлыжьыхьым и 9 - 10-хэм Орёл къалэм щекIуэкIащ тэмэму зэхэзмыххэм я деж пашэныгъэр алыдж-урым бэнэкIэмкIэ къыщыхьыным хуэунэтIа зэхьэзэхуэ.

16.04.2024 - 08:18

СОЧЭ КЪАЩЫПОПЛЪЭ

«Белая Ладья» фIэщыгъэр зэрихьэу Налшык къалэм иджыблагъэ щекIуэкIащ курыт еджапIэхэм я командэхэм шахматымкIэ я урысейпсо зэхьэзэхуэ зэIуха.

16.04.2024 - 08:18

КЪЫЩIАГЪЭКIЫМ И КУЭДАГЪЫМ ХОХЪУЭ

Къэбэрдей-Балъкъэрым Мэкъумэш хозяйствэмкIэ и министерствэм иджыблагъэ къызэритамкIэ, 2024 гъэм и щIышылэ -мазаем къриубыдэу республикэм къыщыщIагъэкIа IэфIыкIэхэкIхэм я куэдагъым процент 24-кIэ, н