Москва щызэхэтащ Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм и Iэтащхьэ КIуэкIуэ Казбекрэ Урысей Федерацэм и Федеральнэ Зэхуэсым ФедерацэмкIэ и Советым и УнафэщI Матвиенкэ Валентинэрэ я зэIущIэ.
Республикэм и унафэщIымрэ ФедерацэмкIэ Советым и спикерымрэ тепсэлъыхьащ щIыналъэм щыIэ эпидемиологие щытыкIэм, Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэр къызэрызэрагъэпэщрэ илъэси 100 зэрырикъур гъэлъэпIэным зэрызыхуагъэхьэзырым, щIыналъэм экономикэ и лъэныкъуэкIэ и Iуэху зыIутхэм, апхуэдэуи промышленнэ, социальнэ IуэхущIапIэхэр ухуэным, зэгъэпэщыжыным ехьэлIауэ зэфIагъэкIхэм.
Къэбэрдей-Балъкъэрым щыIэ эпидемиологие щытыкIэм и гугъу щащIым КIуэкIуэ Казбек къыхигъэщащ ар нэхъ зэпIэзэрыт зэрыхъужар, узыфэр зэуэлIахэмрэ сымаджэщхэм ягъэгъуэлъын хуей хъуахэмрэ я бжыгъэр иужьрей тхьэмахуэ зэхуакуитIым зэрынэхъ мащIэр. «Дэ сымаджэщхэм гъуэлъыпIэ нэщIхэр щыдиIэщ. Узыфэм нэхъ зыщиубгъуауэ щыта лъэхъэнэхэми апхуэдэхэмкIэ дыбэлэрыгъакъым икIи гъуэлъыпIэ нэщI ди куэдурэ декIуэкIащ. Нобэ узыр нэхъ кIащхъэ зэрыхъуар долъагъу», - жиIащ КIуэкIуэ Казбек.
Матвиенкэ Валентинэ щIэупщIащ вакцинэр цIыхухэм яхэлъхьэным теухуа лэжьыгъэр щIыналъэм зэрыщекIуэкIым. Абы къыхигъэщащ узыфэм зэрызихъуэжыр, штаммыщIэ къызэрахутар икIи абы эпидемиологхэри узыфэ зэрыцIалэр зыпкърытхэм еIэзэ IэщIагъэлIхэри зэригъэгузавэр. КIуэкIуэ Казбек ФедерацэмкIэ Советым и УнафэщIым жриIащ Къэбэрдей-Балъкъэрыр вакцинэхэмкIэ ирикъуу къызэрызэгъэпэщар, ахэр республикэм и поликлиникэхэм, къуажэ амбулаторэхэм зэрыIэрагъэхьэр. Псори зэхэту мастэ щыхаIу щIыпIэу 80 щыIэщ республикэм, хьэблэ-хьэблэурэ къакIухьурэ цIыхухэм гурагъаIуэ вакцинэр зыхрагъэлъхьэн щIыхуейр. Матвиенкэ Валентинэ къыхигъэщащ вакцинэр яхэлъхьэн лэжьыгъэр нэхъри зэрыщIэгъэхуэбжьапхъэр, сыту жыпIэмэ къэралым эпидемиологие щытыкIэр щыщIагъуэкъым. «ХъыбарегъащIэ сетхэр нэхъ жыджэру къэгъэсэ-
бэпын хуейщ икIи мастэр зыхрамыгъэлъхьэным къыхуезыджэхэу, абы щызыгъэшынэхэу я Iуэху еплъыкIэм цIыхухэр хагъэзыхьу тезышэну хущIэкъухэм япэщIэтын хуейщ. Дэ, къэрал къулыкъущIэхэм, узыфэм жэщ-махуэ ямыIэу гуащIэу щыпэщIэт сымаджэщхэм щылажьэ дохутырхэм тхуэдэу щабэукъым ахэр цIыхухэм зэрепсалъэр. Вакцинэр зэрыIэмалыншэр цIыхухэм зыхегъэщIэн хуейщ», - къыхигъэщхьэхукIащ Матвиенкэ Валентинэ. Республикэм и Iэтащхьэм жиIащ цIыхухэм Iуэхум и щытыкIэр къагурыгъэIуэным хуэунэтIа лэжьыгъэр зэрыщIагъэхуэбжьэнур.
ЗэIущIэм и гугъу щащIащ ФедерацэмкIэ Советым Республикэм и махуэхэр щегъэкIуэкIыным теухуа Iуэхухэм, ахэр дызыхуэкIуэ илъэсым и мэлыжьыхь мазэм траухуащ. КIуэкIуэ Казбек ФедерацэмкIэ Советым и лIыкIуэхэр къригъэблэгъащ республикэм и илъэси 100-р щагъэлъапIэкIэ махуэшхуэм хэтыну.
Гулъытэшхуэ хуащIащ щIыналъэм и социально-экономикэ щытыкIэм. «Республикэм езым и хэхъуэхэмкIи бюджет зэхуаку трансфертхэмкIи зэщIигъэуIуэхэр 2022 гъэм сом мелард 60 хъунущ. Апхуэдиз хэхъуэ республикэм зэи иIакъым», - къыхигъэщхьэхукIащ щIыналъэм и унафэщIым.
КIуэкIуэ Казбек Матвиенкэ Валентинэ фIыщIэ хуищIащ республикэм дежкIэ мыхьэнэшхуэ зиIэ проектхэр пхыгъэкIынымкIэ щIэгъэкъуэн зэрыхъуам папщIэ.
ФедерацэмкIэ Советым диIыгъащ вольфрамрэ молибденрэ къыщIэхыным теухуа лэжьыгъэр щIыналъэм щегъэжьэжыным теухуа проектыр. А Iуэхур 2019 гъэм и щIышылэми, 2020 гъэм и бадзэуэгъуэми ФедерацэмкIэ Советым къыщаIэтат республикэм къыбгъэдэкIыу абы хэт сенаторхэм. А псом кърикIуаращи, дызэрыт илъэсым и жэпуэгъуэ мазэм яужь ихьащ Iуащхьэмахуэ мывэ къыщIэхыпIэ комбинатым и ухуэныгъэм. ЩIыуэпс гъэтIылъыгъэхэр къыщIэхыныр 2023 гъэм щIадзэну я мурадщ.
Апхуэдэуи щIыналъэм къэрал бюджетым къыхэкIыу къыхуаутIыпщащ Театрхэм я уардэунэм и ухуэныгъэр и кIэм нагъэсыным трагъэкIуэдэну сом зы мелард. Къэбэрдей-Балъкъэрым и лIыкIуэ сенаторхэр хэту, УФ-м щэнхабзэмкIэ и министр Любимовэ Ольги кърихьэлIэу а Iуэхум арэзы щытехъуащ ФедерацэмкIэ Советым и зыхуэфащэ комитетым и зэIущIэм. 2024 гъэм унэр ухуэныр яухынущ. КIуэкIуэ Казбек зэрыжиIамкIэ, абы хэтынущ ЩIалэгъуалэ зэчиифIэхэм я уардэунэри, Темыркъан Б. Хь. и цIэр зезыхьэ, Къэбэрдей-Балъкъэрым и къэрал филармониери.
ЕджакIуэхэм щIэныгъэ куу ягъуэтыныр, ахэр щеджэ IуэхущIапIэхэр зыхуей-зыхуэфIхэмкIэ къызэгъэпэщыныр Къэбэрдей-Балъкъэрым и социальнэ политикэм и унэтIыныгъэ нэхъыщхьэхэм ящыщщ. Дызэрыт илъэсым и фокIадэм щIыналъэм къыщызэIуахащ курыт еджапIищ, псоми зэхэту цIыху 1785-рэ щIэхуэу. ДызыхуэкIуэ илъэсым щIадзэнущ ныбжьыщIэ мини 4,5-м ятещIыхьа школиблым я ухуэныгъэхэр. Къуажэ еджапIэхэр зэрагъэпэщыжынущ, апхуэдэ лэжьыгъэхэр ещIылIэным хуэныкъуэу курыт еджапIэ 75-рэ щыIэщ. Урысейм и Президент Путин Владимир и жэрдэмкIэ зэхалъхьа, школхэр къызыхуэтыншэу зэгъэпэщыжыным теухуа къэрал программэм ипкъ иткIэ илъэситI гъунэгъум лэжьыгъэхэр щрагъэкIуэкIынухэм, ФедерацэмкIэ Советри къадэIэпыкъуу, хагъэхьэну я мурадщ егъэджэныгъэ IуэхущIапIэ 50.
КъимыдэкIэ, ФедерацэмкIэ Советыр арэзы техъуащ Налшык дэт езанэ поликлиникэм и унэщIэр, зы махуэм къриубыдэу цIыху 500-м я узыншагъэм кIэлъыплъыным хуэщIар, лышх узыфэр зыпкърытхэм щеIэзэну диспансерыр илъэситIым къриубыдэу ухуэным теухуа проектхэм.
ЗэIущIэм и кIэухым КIуэкIуэ Казбек Матвиенкэ Валентинэ фIыщIэ хуищIащ икIи къыхигъэщащ Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэмрэ Урысей Федерацэм и Федеральнэ Зэхуэсым ФедерацэмкIэ и Советымрэ яку дэлъ зэпыщIэныгъэхэм адэкIи зэрызаубгъунум шэч къызэрытримыхьэр.
КъБР-м и Iэтащхьэмрэ Правительствэмрэ я пресс-IуэхущIапIэ.