Абадан тёлю биз сукъланып къарайбыз озгъан жыллагъа. Эллерибизде колхозла, совхозла болгъан кезиулеге. Ара мюлкде элни кёбюсю жубана эди. Бир къаууму сабанлада будай, нартюх, башха мирзеу ёсдюргендиле. Сют-товар фермала, жылкъыла, къой сюрюуле бар эдиле. Алада да кёп эр киши, тиширыу уруннгандыла. Дагъыда механизаторла. Тракторчула кечеле бла сабанла сюргендиле. Иш кёп эди. Эллилеге колхозлада иш табылгъанды.
Энди ол жылла оздула, кетдиле,ызларына къайтмазла. Алай адамлагъа жашаргъа керекди. Бир-бир эллиле, узакъ шахарлагъа кетип, урунургъа кюрешедиле. Элде къалып кеслери ишле къурап, баш кечиндиргенле да аз тюйюлдюле.
Бу хапарыбызда Герпегежден аллай бир юйюрню юсюнден айтайыкъ. Юйню таматасы Гуртуланы Къарады. Аны жашлары Назир бла Зейит элде мал тутадыла, чабакъ да ёсдюредиле.
Маллагъа Зейит къарайды. Эл башында орунлары барды. Жайда сауулгъан ийнеклерин ол тийреде отлатады. Бирси малларын тау жайлыкълагъа жибереди. Алгъын , Жыгъыш жайлыкълада тутханды. Быйыл а Илчеуде тургъанды. Энди бираздан элге жыярыкъды.
Малны сютюн алайлай да сатады. Айран, бишлакъ да этеди. Солуу кюнледе Нальчикде Абхазия майданда бардырылгъан ярмаркагъа келтирип, ётдюрюп да кетеди. Зейит малларына аш бла иги къарайды. Аны ючюн сютю къалын болады. Ол себепден айраны, бишлагъы да татыулудула.
Герпегежде Хеу сууну жагъасында жылы суу чыгъады. Къараны бир жашы Назир аны къатында уллу кёл ишлеп, ары кёп тюрлю чабакъ жибергенди. Аланы бирлери сууну башында жюзедиле, башхалары уа - теренинде.
Назир аланы Ставрополь крайдан, Прохладна тийресинде кёлледен келтиреди. Ол кёлледе тургъан чабакъланы кырдык, къамиш ийислери барды. Назирни кёлюнде суу жылыды, кеси да тазаланнганлай турады. Аны ючюн чабакъ да ийисинден терк тазаланады.
Кёлде иги чабакъла ёсгени тёгерекге жайылгъанды. Нальчикден, башха элледен кёп чабакъчы келеди. Юйюрлери бла келгенле да бардыла. Чабакъ тутаргъа эркинликни багъасы эки жюз сомду. Юйюрлери бла келгенледен да аллай бир алады. Тутхан чабакълары ючюн килограммына 230 сом тёленеди.
Кёлде уллу чабакъла да бардыла. Назир айтханнга кёре, ол чабакъла къаллай бир жашай барсала да, аллай бир ёсюп турадыла.
Ашларыны юслеринден айтханда уа, Гурту улу алагъа будай, нартюх, зынтхы жарма да береди. Ол ашарыкъла чабакъны бек айнытадыла. Аны ючюн болур, алайтын ётсенг, хар заманда да чабакъчыланы кёрюрсе.
Алайды да, ишни сюйген амал излейди. Гуртуланы жашлары Герпегежни кёчген жерлеринде, кёп къыйын салып, бири мал орунла, экинчиси уа кёл ишлеп, кеслерин да кечиндиредиле, кёплеге болушхан да этедиле. Тутхан ишлеринден къууансынла.
Османланы Хыйса
