Апхуэдэу министрыр щыIащ Шэджэм къалэ дэт «Сад-Сервис» ООО-м, Бахъ­сэн къалэ щыIэ, «АГРО-КОМ» ООО-м, Аруан куейм и «НЭЖАН» ООО-м, Лэскэн щIыналъэм хиу­быдэ Ташлы-Тала къуажэм къыщызэIуаха курыт еджапIэм, Шэрэдж районым ­дащIыхьа, псы щрагъахъуэ заводым, нэгъуэщIхэми.
Къыхэгъэщыпхъэщ, жыг­хэр уэм щызыхъумэ сет­кэхэм щIэгъэкъуэн хуащI пкъохэр щагъэж «Сад-Сервис» ООО-р, Шэ­джэм къалэм щыла­жьэр, къэрал мылъкум и закъуэ мыхъуу, уней хьэры­чэ­ты­щIэхэри мылъкушхуэкIэ къыхэувэу зэраухуар. Псалъэм папщIэ, абы и лэ­жьыгъэр зэтеублэным те­кIуэдащ сом мелуани 150-рэ. А бжыгъэм щыщу сом мелуан 88-р уней ­мылъкущ.
Мэкъумэш IэнатIэм къыщагъэсэбэп пластмас­сэ­хэкI зэмылIэужьыгъуэхэр щащI Бахъсэн куейм 2010 гъэм къыщызэIуаха «Строй­Маш» ООО-м. Австрием и Engel фирмэм къыщIигъэкI термоп­лас­т­автоматхэмкIэ къы­зэ­гъэ­пэщащ ар икIи долажьэ иужьрей зэманым къигъэув мардэхэм къезэгъ полимер быдэхэр, зехьэ­гъуа­фIэхэр щащI, щагъэунэху Къэбэрдей-Балъкъэр къэрал университетым. Министрым зригъэ­лъэ­гъуащ заводым и Iуэхур зэрыкIуатэр, зэрызаужьар.
АдэкIэ КIуэкIуэмрэ Чеботарёвымрэ еблэгъащ лэч зэмылIэужьыгъуэхэр къы­щы­щIагъэкIыу Аруан щIыналъэм дащIыхьа заводым. Фигу къэдгъэ­кIы­жынщи, «НЭЖАН» ООО-м сом мелуан 256-рэ текIуэдащ икIи абы илъэсым ­къриубыдэу лэч тон мини 10 къыщIегъэкI, цIыху ­29-рэ щолажьэ. Министрыр щыгъуазэ зэращIамкIэ, ­за­водыр щIыуэпсым зэран хуэхъуркъым, санитариемрэ экологиемрэ къагъэув мардэхэм темыкIыу я лэ­жьыгъэр зэтеублащ.
КъулыкъущIэр къафэрэ уэрэдкIэ ирагъэблэгъащ Лэскэн куейм хиубыдэ Таш­лы-Тала къуажэм къы­щы­зэ­Iуаха школыщIэм. ­КъБР-м и Iэтащхьэм и ­къалэнхэр пIалъэкIэ зыгъэ­защIэ КIуэкIуэ Казбек псалъэ гуапэкIэ захуигъэзащ къатитIу зэтет курыт еджапIэр ухуэным зи гуащIэ хэзылъхьахэм. Бгылъэ къуа­жэ пхыдзам дащIыхьа школым щеджэнущ цIы­кIуи 121-рэ. Школыр щау­хуэм сом мелуани 111-рэ те­кIуэ­дащ.
- Сэ быдэу си фIэщ мэхъу зи IэщIагъэм хуэпэж, щIэ­ныгъэшхуэ зыбгъэдэлъ егъэ­джакIуэхэр мы школым зэрыщылажьэр. Ап­хуэ­дэу, мыбы щеджэ сабий зэчиифIэхэми ехъулIэныгъэшхуэхэмкIэ дызэрагъэгуфIэнум шэч къытесхьэркъым. Дэри ди къалэныр нэсу зэрыдгъэзэщIэным яужь дитынущ: зыхуей ­хуэгъэза, нобэрей гъащIэм екIу еджапIэщIэхэр, сабийхэм зыщрагъэужь IуэхущIапIэщIэхэр нэхъыбэу къы­зэIутхынущ, - жиIащ КIуэ­кIуэм, къуажэдэсхэм захуигъазэу.
Абы иужькIэ, Чебота­рё­вым щыгъуазэ зищIащ Бабугент щаухуа, псы щрагъахъуэ заводым и лэ­жьэкIэм. Бжьыхьэ кIуам къы­зэIуаха заводым къы­щыщIагъэкI псыр Моск­варэ Калининградрэ яшэ.
КъищынэмыщIауэ, Шэ­рэдж щIыналъэм и администрацэм и Iэтащхьэ ­Муртазов Борис зэрыжиIамкIэ, лыжэ спортым а щIыналъэм зыщегъэу­жьыным гектари 100 хуха-хащ. Iуэхур зэтеублэным сом мелуан 750-рэ текIуэ­дэну къалъытэ.
А псоми щыгъуазэ зи- щIа нэужь Чеботарёвыр яIу­щIащ республикэм и хъыбарегъащIэ Iуэху­щIа­пIэ­хэм я лэжьакIуэхэм.
- Уи гуапэ мыхъуу къанэркъым Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэр къэрал Iуэ­хухэм жыджэру зэры­хэтыр, иджырей зэманым къигъэув мардэхэм къезэгъыу IуэхущIапIэ зэмы­лIэу­жьыгъуэхэр мыбы зэры­щаухуэфыр. Республикэм исхэм я псэукIэр йофIа-кIуэ, экономикэм зеужь, цIыхухэм лэжьапIэ ират. Ар куэд и уасэщ. Гу лъытапхъэщ къыхуагъэува пIалъэм фIрамыгъэшу IуэхущIапIэхэр и чэзум лажьэу зэраутIыпщам. Ахэр щау­хуа щIыналъэхэм я закъуэ мыхъуу, республикэ псом хуэщхьэпэну быдэу си фIэщ мэхъу, - жиIащ м­инист­рым.