КъМР-ни Правительствосуну юйюнде Уллу Ата журт урушда кёргюзтген батырлыкълары ючюн къырал саугъалагъа тийишли болуп, алай тюрлю-тюрлю сылтаула бла аланы алмай къалгъан аскерчилени жууукъларына орденлени бла майдалланы удостоверениялары берилгендиле. Анга аталгъан къууанчлы жыйылыуну республиканы Башчысы Казбек Коков бардыргъанды. Битеу да бирге ол кюн 40-дан аслам къырал саугъаны документлери берилгендиле.
Жыйылыугъа КъМР-ни Парламентини спикери Татьяна Егорова, Правительствону таматасы Мусукланы Алий, РФ-ни Президентини Шимал-Кавказ федерал округда келечисини аппаратыны КъМР-де баш федерал инспектору Тимур Макоев, Къырал Думаны депутаты Геккиланы Заур эм башхала къатышхандыла.
Казбек Коков, аскерчилени жууукъларын алгъышлай, Ата журтубузну хорламлы тарыхы бла ёхтемленирге эркин болгъаныбызны чертгенди. «Къабарты-Малкъар да Хорламгъа уллу къошумчулукъ этгенди - бизни 40 минг жашыбыз бла къызыбыз ол къанлы къазауатда жоюлгъандыла. Аланы атлары ёмюрлюк болгъанды, жигитликлери шёндюгю эм келир тёлюлеге туугъан журтубузгъа сюймекликни, антларына кертичиликни юлгюсю болгъанлай къаллыкъдыла»,-дегенди ол.
Казбек Коков, мамыр жашау ючюн жанларын бергенлени тохташдырыу ишни юсюнден айта, Хорлам ючюн кеслерин аямагъанланы атларын ачыкълау эм ёмюрлюк этиу иш мындан ары да бардырыллыгъына сёз бергенди.
Излеу ишде уа Ахмед Нахушевни къыйыны уллуду. Казбек Коков анга ыразылыгъын айта, аны инсанлыкъ сезимини хайырындан артыкъда магъаналы тарых шартла ачыкъланнганларын белгилегенди. «Ахыр беш жылны ичинде Ахмед Нахушев къызы Диана бла бирге къырал саугъала 300 аслам аскерчиге берилмей къалгъанын тохташдыргъандыла. Жылла озгъан эселе да, саугъала жигитлени тапхандыла, Къабарты-Малкъарны шёндюге дери белгили болмагъан жигит уланларыны атлары ачыкъланнгандыла»,-дегенди Казбек Коков.
Ызы бла къырал саугъаланы удостоверениялары берилгендиле. Ол кюн Къызыл Жулдузну, Къызыл Байракъны орденлерине, Ата журт урушну орденини 1-чи даражасы, «Сталинградны къоруулагъаны ючюн», «Ленинградны къоруулагъаны ючюн», «Кавказны къоруулагъаны ючюн», «1941-1945 жыллада Уллу Ата журт урушда Германияда хорлам ючюн» майдалланы документлери да берилгендиле.
Алай бла майор Анисим Чумак Къызыл Байракъны орденине тийишли болуп, аны алмай къалгъанды. Тамамата лейтенант Каральби Бараовну туудукъларына Ата журт урушну 1-чи даражасыны орденини удостоверениясы берилгенди. Дагъыда ол «Сталинградны къоруулагъаны ючюн» майдалгъа да тийишли болгъан эди.
Капитан Мухамед Тхагапсоев а Къызыл Жулдузну ордени бла бирге энтта эки майдалгъа кёргюзтюлгенди – «Сталинградны къоруулагъаны ючюн» эм «Кавказны къоруулагъаны ючюн».
Лейтенант Бетал Татарканов тийишли болгъан Къызыл Жулдузну орденине удостоверениясы да жууукъларына берилгенди. Аскерчи Ахъед Абрегов да юч саугъаны алмай къалгъанды уруш жыллада – жигит шахар Сталинградны бла Кавказны къоруулагъаны эмда «1941-1945 жыллада Уллу Ата журт урушда Германияда хорлам ючюн» майдалланы.
Ол кюн жигит уланланы уллу къауумуна «Сталинградны къоруулагъаны ючюн» майдалны удостоверениялары берилгенди – битеу да бирге 36 документ. Аланы арасында ефрейтор Бабаланы Таукесни жашы Балакай, лейтенант Геляланы Кичини жашы Рамазан, ветинструктор Кучмезланы Гуёну жаны Чефелеу, капитанла Ксаналаны Харунну жашы Ибрагим эм Мисирланы Байчаны жашы Хажби, аскерчиле Отарланы Салихни жашы Тембулат, Сабанчыланы Кучукну жашы Миша, батальонну комиссары Селяланы Таубийни жашы Махти, аскерчи Холамханланы Зашауну жашы Илияс эм башха жигитле бардыла.
«Кавказны къоруулагъаны ючюн» майдалгъа тийишли болуп, алай аланы алмай къалгъанланы атлары да белгили этилгендиле - 8 батырны. Аланы арасында аскерчи Аналаны Исмайылны жашы Нух, кичи лейтенант Атмырзаланы Махмутну жашы Магомет, аскерчиле Баллиланы Оразаны жашы Темиркъан бла Чеченланы Ибрагимни жашы Къайырбек да.
Уллу Ата журт урушну жигитлерини атларын белгили этиу, аланы саугъаларын къайтарыу иш артыкъда жууаплыды. Ахмед Нахушев а аны бла кюрешгенли беш жылдан аслам болады. Ол, жыйылыуда сёлеше, бу кезиуде 312 саугъа жигитлеге берилмей къалгъанларын ачыкълагъанын чертгенди.
Ол кюн къырал саугъаны удостоверениясы берилгенлени санында Селяланы Махтини жууукълары да бар эдиле. Ол а къазауатны аллында жыллада республикада партияны обкомуну секретары болгъанды. Уллу Ата журт урушха ол 115-чи атлы аскер дивизияны политбёлюмюню башчысыны къуллугъунда кетгенди. Бюгюнлюкде уа аны эм башха жигитлени атлары бла эсгериу къанга Правительствону юйюню биринчи къатында тагъылыпды.
Махти Таубиевични туудугъундан туугъан Назифа Маремукова бизге айтханына кёре, саугъаны къолуна алгъанында, батыр аппасы, къыралыбыз ючюн жанларын бергенле ючюн ёхтемликни, аланы къадарларына къайгъырыулукъну сезгенин чертгенди. «Анам мени бюгюн бери ашыра, аппам Махти республикада, халкъда белгили, хурмет этилген адам болгъанын айтханды. Жарсыугъа, ол къалай жоюлгъаны, къайда басдырылгъаны бизге белгили тюйюлдю. Ол быллай бийик къырал саугъагъа тийишли болгъанын да билмегенбиз. Жигит аппаларыбызны атларын белгили этиу жумушла толтурулгъанлары бизге эмда ёсюп келген тёлюге артыкъда магъаналыдыла. Юйюрюбюзде майдалны удостоверениясы эм багъалы саугъача сакъланырыкъды»,-дегенди ол.
