КъБР-м и Iэтащхьэ КIуэкIуэ Казбек щIышылэм и 28-м хэтащ КъБР-м Транспортымрэ гъуэгу хозяйствэмкIэ и министерствэм иригъэкIуэкIа зэIущIэм. Зэхуэсым кърихьэлIащ къэрал кIуэцI IуэхухэмкIэ министру КъБР-м щыIэ Павлов Василий, Налшык къалэ округым и щIыпIэ администрацэм и Iэтащхьэ Ахъуэхъу Таймураз.
КIуэкIуэ Казбек жиIащ министерствэм, гъуэгу, транспорт IэнатIэхэм я лэжьакIуэ псоми я къалэнхэр егугъуу зэрагъэзэщIар. Абы къыхигъэщхьэхукIащ гъуэгу, транспорт инфраструктурэ лъэщ зэгъэпэщыным хуэгъэпса къэрал проект псоми республикэр зэрыхэтым мыхьэнэшхуэ зэриIэр, ар туризм IэнатIэм зегъэужьынымкIэ я мурадхэми быдэу зэрепхар. ЩIыналъэм и Iэтащхьэм къызэхуэсахэм апхуэдэуи ягу къигъэкIыжащ Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэр къызэрызэрагъэпэщрэ илъэси зэрырикъур 2022 гъэм зэрагъэлъэпIэнур икIи къалэну къигъэуващ Налшык къалэм и гъуэгухэр а махуэшхуэм ирихьэлIэу сыткIи зэIузэпэщ щIыныр.
«Путин Владимир Владимир и къуэм хэубыдыкIауэ къигъэлъэгъуащ экономикэм зегъэужьынымкIэ, лъэпкъ проектхэм щыубзыхуахэр гъэзэщIэнымкIэ а IэнатIэм мыхьэнэшхуэ зиIэ къалэнхэр и пщэ къызэрыдэхуэр. Дэ Iэмал зэриIэкIэ фейдэ нэхъыбэ къыдэкIуэу къэдгъэсэбэпыпхъэщ зыдужьынымкIэ къэралым къыдит хэкIыпIэ псори», - къыхигъэщхьэхукIащ щIыналъэм и УнафэщIым, апхуэдэуи министерствэм пщэрылъ щищIащ Налшык къалэ округым щаухуа автовокзалитIыр лажьэу утIыпщыным ехьэлIа Iуэхухэр щIагъэхуэбжьэну.
2020 гъэм я лэжьыгъэм кърикIуахэр зэхилъхьэжу, 2024 гъэ пщIондэ къапэщыт къалэнхэр наIуэ къищIу зэIущIэм къыщыпсэлъащ республикэм транспортымрэ гъуэгу хозяйствэмкIэ и министр ДыщэкI Аслъэн.
Муниципальнэ зэгухьэныгъэ псоми ечэнджэщу, зэгурыIуа нэужь министерствэм иубзыхуащ республикэм и гъуэгухэм зегъэубгъуным, ахэр нэхъ тэмэму къэгъэсэбэпыным хуэгъэпса, пIалъэ кIыхьым тещIыхьа зыхуэфащэ лэжьыгъэхэр. Республикэм и Iэтащхьэр арэзы техъуэри, къащтащ «Илъэситхум къриубыдэу я мурадхэр», 2024 гъэ пщIондэ зэфIагъэкIыну зыхуагъэувыж къалэнхэр. Илъэситху планым щынэхъыщхьэр республикэм щыпсэухэмрэ абы и хьэщIэхэмрэ я тыншыпIэмрэ шынагъуэншагъэмрэ къызэзыгъэпэщыну лэжьыгъэхэр зэфIэгъэкIынырщ.
ЕхъулIэныгъэ нэхъыщхьэхэм ящыщу министрым зыбжанэ къигъэлъэгъуащ, республикэм и экономикэмрэ гъуэгум шынагъуэншагъэр къыщызэгъэпэщынымкIэ нэхъ сэбэп хъуахэм ящыщу. Пандемием къигъэува щытыкIэ хэхахэм я зэранкIэ транспортыр къэзыгъэсэбэпхэр нэхъ мащIэ зэрыхъуам щхьэкIи къэмынэу, республикэм и жылагъуэ псоми щызэпагъэуакъым цIыхухэр къешэкIыныр. ЦIыху къезышэкI IэнатIэм щылажьэхэм зыщIагъэкъуащ: налогымкIэ худачыхащ, щIыхуэ-лизинг зэгурыIуэныгъэхэм техуэу ят ахъшэхэр щыхалъхьэн хуей пIалъэхэр хуагъэIэпхъуащ. ЛэжьапщIэр тыным хухахащ федеральнэ субсидиеу сом мелуанитхум щIигъу. Республикэм цIыхухэр къызэрырашэкI и транспортыр къэгъэщIэрэщIэжыным щIадзащ, 2024 гъэм и кIэ пщIондэ автопаркым и зэхуэдитIым нэс зэрахъуэкIыну я мурадщ. ГъущI гъуэгукIэ ягъэIэпхъуэ хьэлъэхэр къалащхьэм жэщым къыдашэу лэжьыгъэр зэрызэтраухуам и фIыгъэкIэ, республикэм и щыхьэрым автомобилхэр куэд дыдэу щызэтремыгъэхьэныр зрагъэхъулIащ
КхъухьлъатэкIэ цIыхуу зекIуэм я бжыгъэр 2019 гъэм елъытауэ процент 40-кIэ нэхъыбэ хъуащ, абы ипкъ иткIи «Якутия» авиакомпанием Москварэ Налшыкрэ яку дэту щигъэлажьэ кхъухьлъатэхэм я бжыгъэм къыхэгъэхъуэным хуэунэтIа Iуэхуми тепсэлъыхьащ. Я мурадщ иджырей мардэхэм къизагъэ аэровокзал екIу ухуэнымрэ аэропортым и телъэтыкIыпIэ-къэтIысыжыпIэмрэ зэгъэпэщыжыным зэман гъунэгъум щIадзэну.
ДыщэкI Аслъэн жиIащ КъБР-м и гъуэгу фондым бюджет мылъкуу сом меларди 3,6-рэ къызэрыIэрыхьар, абы щыщу сом меларди 2,7-р республикэм ейм, мелуан 941-р къэрал бюджетхэм къыхэкIащ.
Къэрал мыхьэнэ зиIэ автомобиль гъуэгуу километр 43-рэ зэрагъэпэщыжащ, километр 27-м тралъхьащ гъуэгухэр зыхъумэхэр. Р-127 «Кавказ» автомобиль гъуэгум и Iыхьищым, километр 37-рэ къызэщIэзыубыдэм, щрагъэкIуэкIащ лъэныкъуиплIкIи ущызэблэкIыу щIыным хуэгъэза лэжьыгъэхэр. Р-127 «Кавказ» автомобиль гъуэгум щыщу республикэм хиубыдэ и Iыхьэм и кIыхьагъыр мыгувэу хъунущ лъэныкъуиплIымкIи узыщызекIуэу.
Мардэм къизагъэу зыхуей хуагъэзащ псоми къагъэсэбэп автомобиль гъуэгуу километр 230-рэ, абыхэм ящыщу «ФIагъ лъагэ зиIэ автомобиль гъуэгу шынагъуэншэхэр» лъэпкъ проектым хыхьэу зэрагъэпэщыжащ километри 123-рэ. ЩIыналъэм щызэфIагъэкIа лэжьыгъэр 2019 гъэм елъытауэ хуэдэ 1,5-кIэ нэхъыбэ хъуащ. Жылэ 15-м я гъуэгуу километри 123-м асфальтрэ бетонрэ зэхэлъу тралъхьащ, абы щыщу километр 20-р Налшык къалэ округым хуэзэу. Лэжьыгъэ псори ягъэува пIалъэм и пэ къихуэу зэфIагъэкIащ.
Гъуэгухэм ущызекIуэныр шынагъуэншэу щытын папщIэ 2020 гъэм къриубыдэу жылэ 12-м я гъуэгу Iуфэу километр 40-м уэздыгъэхэр щыфIадзащ, социальнэ мыхьэнэ зиIэ IуэхущIапIэхэм я Iэгъуэблагъэм хуэзэу лъэс зэпрыкIыпIэу 138-рэ щащIащ. 2018 гъэм къеха псыдзэмрэ ятIэмрэ траха лъэмыжхэр зэфIагъэувэжащ, псоми зэхэту сом мелуани 110-рэ текIуадэу.
Илъэсым кърикIуахэм япкъ иткIэ республикэр яхэхуащ къапэщыт къалэнхэр и пIалъэм зыгъэзэщIахэм, «щIыналъэ щхъуантIэ» жыхуаIэ щIыпIэхэми хабжащ.
2024 гъэм пщIондэ зэфIагъэкIын хуей къалэн нэхъыщхьэхэм ящыщу къонэж аэропортым и телъэтыкIыпIэ-къэтIысыжыпIэр зэгъэпэщыжыныр, Ашуровымрэ Суворовымрэ я цIэхэр зезыхьэ уэрамхэм я зэхыхьэпIэм деж хуэзэу Налшык къалэм гъущI гъуэгу зэпрыкIыпIэ къыщызэIухыныр, технологие и лъэныкъуэкIэ щыIэ Iэмалхэм къахэгъэхъуэныр, асфальтрэ бетонрэ зытелъ гъуэгухэм я процент 85-м нэхърэ мынэхъ мащIэ, абыхэм къалэ гъуэгухэри яхэту, мардэм къриубыдэу зыхуей хуэгъэзэныр. Коллегием хэтхэр тепсэлъыхьащ республикэм и Iэтащхьэр арэзы зытехъуа, Налшык къыпэзыкIухь автомобиль гъуэгум и проектым. Ар хуэунэтIащ республикэм и къалащхьэм и гъуэгухэм транспортыр зэрыщызэтрихьэм къишэ гугъуехьхэр щхьэщыхыным, апхуэдэуи Налшык къалэ-зыгъэпсэхупIэм и щIыуэпсым и щытыкIэр егъэфIэкIуэным.