КъБР-м и Iэтащхьэ КIуэ­кIуэ Казбек хэтащ УФ-м и Правительствэм и Уна­фэщIым и къуэдзэ Хуснуллин Марат къэралым и Правительствэм щIыналъэ зыужьыныгъэмкIэ и комиссэм и президиу­мым и зэIущIэу щIы­шылэм и 14-м иригъэ­кIуэкIам.

ЗэIущIэр къыщызэIуихым Правительствэм и УнафэщIым и къуэдзэм зэхуэсым кърихьэлIахэм ягу къигъэкIыжащ Урысейм и Президентым Правительствэм хэтхэм щIы­шылэм и 13-м ядригъэ­кIуэкIа зэIущIэм, 2020 гъэм гъуэгухэр укъуэдииным хуэу­нэтIауэ зэфIагъэкIахэмрэ 2021 – 2023 гъэхэм а IэнатIэм къащыпэщыт къа­лэн­хэмрэ ятеухуауэ щытам, зи гугъу щищIахэр.
Хуснуллин Марат къыхигъэщхьэхукIащ щIыналъэхэм гъуэгухэм зэрыще­лэжьа щIыкIэм къэралым и УнафэщIыр щыгъуазэ зэращIар. Илъэсым кърикIуахэм къызэрагъэлъэ­гъуащи, къэралым и щIыналъэ 52-р «ЩIыналъэ щхъуантIэ» жыхуаIэ мардэм ­къитIэсащ – абыхэм къа­гъэ­сэбэпащ хуаутIыпща мылъкум и процент ­99-р. «ЩIыналъэ гъуэ­жьым» хиубыдащ 21-р – абыхэм ирата мылъкур 2019 гъэм нэхърэ нэхъыфIу IэнатIэм зегъэужьыным халъхьэфащ, ауэ процент 99-м нагъэсакъым. «ЩIыналъэ плъыжь» жыхуаIэм хыхьащ Федерацэм и щIыналъэхэу щхьэусыгъуэ зэ­хуэ­мыдэхэм къыхэкIыу нэгъабэрей пщалъэхэм щхьэ­дэмыхыфахэр – ахэр 11 мэхъу.
Къэбэрдей-Балъкъэрыр яхэхуащ «щIыналъэ ­щхъуантIэ» гупым - къалэн псори процентищэкIэ игъэ­зэ­щIащ.
2020 гъэм «ФIагъ лъагэ зиIэ автомобиль гъуэгу шынагъуэншэхэр» лъэпкъ проектым щыубзыхуахэр ягъэзащIэкIэрэ, мардэм къизагъэу зыхуей хуагъэзащ автомобиль гъуэгу километри 123-рэ. Псори зэхэту абыхэм трагъэ­кIуэ­дэну республикэм къы­хуаутIыпщат сом мелардитIым щIигъуи, ахэр зыхуэфащэ лэжьыгъэхэм нэсу къыхуагъэсэбэпащ.
Апхуэдэуи ягъэзэщIащ «КъБР-м транспорт IэнатIэм зыщегъэужьыныр» къэ­рал программэм щыубзыхуа псори. Программэм ипкъ иткIэ, Урысейм и къэрал гъуэгу агентствэм къэрал бюджетым щыщу 2020 - 2021 гъэхэм гъуэгу лэжьыгъэхэр республикэм щрагъэкIуэкIыным хухихат сом мелуани 150-м щIи­гъуи, псори зэхэту гъуэгу километр 29,8-рэ зыхуей хуа­гъэзащ. «Къуажэхэм сыт и лъэныкъуэкIи шэщIауэ зегъэужьыныр» къэрал программэм хыхьэу республикэм и жылиплIым ­гъуэгухэр щызэрагъэ­пэ­щыжащ. 2018 гъэм щIыналъэм псыдзэ къыщыщехам зэтрикъутахэр ягъэзэ­кIуэжын папщIэ къыхуау­тIыпщауэ щыта сом ме­луани 109,5-р трагъэ­кIуэдащ лъэмыжищ зэрагъэпэщыжыным.
КъБР-м и щIыналъэ ­гъуэгу фондым щыщу муниципальнэ зэгухьэныгъэ­хэм субсидиеу сом мелуан 512,2-рэ хуаутIыпщащ. Абы Iэмал къитащ щIыпIэ мы­хьэнэ зиIэ автомобиль ­гъуэгуу километр 35-рэ мардэм къитIасэу зэрагъэ­пэщыжынымкIэ. КъБР-м и щIыналъэ фондым щыщу сом мелуан 350-м нэблагъэ хуаутIыпщащ щIыналъэ мыхьэнэ зиIэ ­гъуэгухэр зэпэщу зэрахьэным трагъэкIуэдэну. Кумблъэмбхэр гъэсеижыным, «ды­жыным» теухуа лэжьыгъэхэр щрагъэкIуэкIащ метр зэгъузэнатIэ мини 186-м, гъуэгу дамыгъэ 2800-рэ, гъуэгу Iуфэхэм щыт къэ­ухьу метр 1700-рэ ягъэувыжащ, гъуэгухэм дамыгъэ­хэр щIэ­рыщIэу тращIэжащ, зэпы­мыууэ екIуэкIащ зи чэзу Iуэхухэр (гъуэгухэр гъэкъэбзэныр, пхъэнкIыныр, жыгхэр, чыцэхэр ухъуэн­щIыныр, удзхэр пы­уп­щIыныр, нэгъуэщIхэри). Къэрал мыхьэнэ зиIэ автомобиль гъуэгуу республикэм пхыкIхэм ящыщу километр 65-р мардэм къитIасэу зыхуей хуагъэзащ.
Апхуэдэ щIыкIэкIэ, 2020 гъэм къриубыдэу республикэм хузэфIэкIащ автомобиль гъуэгу километр 230-рэ зыхуей хуигъэзэн.
Гъуэгухэр егъэ­фIэ­кIуэ­ным хуэунэтIа лэжьыгъэхэм адэкIи пащэнущ. 2021 гъэм а лэжьыгъэхэм КъБР-м щытрагъэкIуэдэну я мурадщ сом меларди 2,6-рэ нэхърэ мынэхъ мащIэ.
ЗэIущIэм апхуэдэуи щытепсэлъыхьащ щIыналъэхэр нэгъуэщI лъэпкъ проектхэми зэрехъулIам. АбыхэмкIи республикэр къэ­ралым бжьыпэр щы­зыIыгъхэм, къалэнхэри про­­центищэкIэ зыгъэ­зэ­щIа­хэм хабжащ.
«Ущыпсэуну къемызэгъыж унэхэр нэхъ мащIэ щIын» лъэпкъ проектыр гъэзэщIэным ипкъ иткIэ кхъахэ хъуа унэхэм 2019 гъэм къыщIагъэIэпхъу­кIащ цIыху 81-рэ, къэуэнкIэ шынагъуэ псэупIэхэм 2020 гъэм къыщIагъэкIар хуэдитIкIэ нэхъыбэ хъуащ - цIыхуи 163-м унэщIэхэр иратащ. Кхъахэ хъуа унэ­хэм щыщ метр зэбгъузэнатIэ 2652,74-м цIыхухэр къы­щIагъэIэпхъукIащ илъэс кIуам. ИлъэситIым къапэщыта къалэнхэм абыкIи щIрагъэгъуащ.
«Къалэхэр ущыпсэуну тынш щIыныр» къэрал проектым ипкъ иткIэ ягъэзащIэ муниципальнэ программэхэр дэIыгъыным хыхьэу 2020 гъэм жылэ ­39-м цIыху зэхуэсыпIэу ­34-рэ, фэтэр куэд зыхэт къалэ унэхэм я пщIантIэу 122-рэ зыхуей щыхуагъэзащ; а лэжьыгъэхэм трагъэкIуэдащ сом мелуан 250-рэ хуэдиз, абы щыщу сом мелуан 240-м щIигъур къэрал бюджетым щыщу республикэм къыхуаутIыпщащ. Лэжьыгъэ псори щызэфIагъэкIащ «Мамы­рыгъэм, щэн­хабзэмрэ зыгъэп­сэхунымрэ я парк» фIащу Бахъсэн къалэ округым щащIа ухуэныгъэм. Ар щытекIуат къалэхэм ущыпсэуну нэхъ тынш щIыным хуэгъэпса Урысейпсо зэпеуэм икIи а проектыр гъэзэ­щIэным трагъэкIуэда сом мелуан 85-р абы папщIэ къратауэ арат. Къалэхэм ущыпсэуныр тынш щIы­ным хуэгъэпса Урысейпсо зэпеуэм «Къа­лэ мыинхэр» и Iыхьэм щытекIуащ ди щIыналъэм щыщ нэгъуэщI жыли – Шэджэм къалэр. Абы папщIэ къыхуагъэфэща саугъэтымкIэ къалэм щащIынущ «Шэджэм-парк» ухуэныгъэр.
Дызыхыхьа илъэсым «Къа­лэхэр ущыпсэуну тынш щIыныр» къэрал проектыр гъэзэщIэным хэтынущ республикэм щыщ муниципальнэ зэгухьэныгъэ 40. Я мурадщ цIыху зэхуэсыпIэ 31-рэ, пщIантIэ 89-рэ зэIузэпэщ ящIыну.
ПсэупIэхэр ухуэн лэжьыгъэри йокIуэкI. «ПсэупIэ» щIыналъэ проектым хыхьэу республикэм псэу­пIэу метр зэбгъузэнатIэ мин 494-рэ щатыну я мурадат 2020 гъэм, е 2019 гъэм елъытауэ проценти 104,2-рэ хъууэ. КъызэратамкIэ, а бжыгъэм щIрагъэгъуащ: илъэс кIуам ятащ псэупIэ метр зэбгъузэнатIэ мин 499,5-рэ. ПсэупIэ ухуэн лэжьыгъэм тегъэгушхуэн мурадкIэ Налшык къалэ округым хыхьэ щIыпIэхэм псы ешэлIэным хуэунэтIа лэжьыгъэ нэхъыбэ щызэ­фIагъэкIащ, Вольнэ Аул къуажэм къыпагъэтIысхьа Нарт хьэблэм щыпсэухэм къагъэсэбэпа псыр Iушы­ным хуэгъэза къалэнхэри ягъэзэщIащ.
«Псы къабзэ» щIыналъэ проектым хыхьэу 2020 гъэм яухуащ е зэрагъэ­пэщыжащ Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм и жылэхэр псыкIэ къызэгъэ­пэщыным хуэунэтIа объект 32-рэ. Псори зэхэту абы трагъэкIуэдащ сом мелуани 145,2-рэ. 2021 – 2023 гъэхэм я мурадщ псы ­кIуапIэ объекту 19 зэрагъэпэщыжыну е бжьамийхэр щIэуэ яукъуэдиину, къэ­рал, щIыналъэ прог­рам­мэхэм хагъэхьэн хуэ­дэу объект 62-м я проект-сметэ тхылъхэр ягъэ­хьэ­зыр.