ФокIадэм и 14-м Налшык къалэ щекIуэкIащ ЩIэныгъэхэмкIэ Дунейпсо Адыгэ академием и Президиумым и зэIущIэ.

Абы щыхэплъащ ЩIДАА-м и президентыр зэхъуэкIы­-ным и Iуэхум. Академиер къы­зэзыгъэпэща, а къулы­къум 1992 гъэ лъандэрэ пэрыт, физико-математикэ щIэ­ныгъэхэм я доктор, профессор Нэхущ Iэдэм и узыншагъэм къызэримыхьыжым къыхэкIыу, Iуэхум зэрыпэ­рыкIыр жиIащ икIи Президиумым хэтхэм къащта унафэм ипкъ иткIэ, а къулыкъур ­пIалъэкIэ игъэзэщIэну          (ЩIДАА-м и илъэс зэхуэ­сышхуэр къэсыху) хуагъэфэщащ политик цIэрыIуэ, 2005 - 2013 гъэхэм КъБР-м и Iэтащхьэу щыта, УФ-м и Федеральнэ Зэхуэсым ФедерацэмкIэ и Советым Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм къыбгъэдэкIыу сенатору щыIэ, ФС-м Хамэ къэрал IуэхухэмкIэ и комитетым и ­Iэтащхьэм и къуэдзэ Къанокъуэ Арсен.
Нэхущ Iэдэм жиIащ дуней псом къыщацIыху, унэтIы­ныгъэ куэдым хэзыщIыкI, лъэпкъ гъащIэм фIыуэ щыгъуазэ, экономикэ щIэныгъэхэм я доктор Къанокъуэ Арсен хуэдэ тхьэмадэ академиер зэрыхуэныкъуэр, нэхъыжьхэм ящIам хигъа­хъуэу адэкIи а лэжьыгъэр зэ­рырихьэкIыфынум шэч къы­зэрытримыхьэр. ЩIДАА-м и Президиумым хэт псори абы арэзы техъуащ икIи Нэхущ Iэдэм Адыгэ академием щIыхь зиIэ и президенту ягъэуващ, Уставым и хабзэм тету.
Лэжьыгъэ куу зэ­фIэзыха щIэныгъэлI цIэ­рыIуэ Нэхущ Iэдэм теухуа псалъэ гуапэ­-хэр жаIащ академикхэу Тхьэ­зэплъ Хьэсэн, Щомахуэ Лев, Къалэ Хьэжбарэ, БакIуу ­Хъанджэрий сымэ.
ЩIДАА-м и вице-президент, Къэбэрдей Адыгэ Хасэм и тхьэмадэ, «Адыгэ псалъэ» газетым и редактор нэхъыщхьэ ХьэфIыцIэ Му­хьэмэд къыхигъэщащ щIэ­ныгъэ и лъэныкъуэкIэ академием дэнэ щыпсэу ди лъэпкъэгъухэри зэрызэ­рип­хыр, абы мыхьэнэшхуэ зэ­риIэр.
- Нэхущ Iэдэм, езым и щIэ­ныгъэ лэжьыгъэхэм къадэ­кIуэу, къызэгъэпэщыныгъэ Iуэху куэди иригъэкIуэкIащ, хэлъхьэныгъэшхуэхэри ищIащ икIи дуней псом къыщацIыху щIэныгъэлIхэр ­къришэлIащ. Игурэ и псэрэ етауэ игъэлэжьащ езым къы­зэригъэпэща академиер. Абы и лэжьыгъэр нэхъри иригъэфIакIуэу, и Iулыджыр нэхъри иIэту пашэ узэры­тхуэхъунум шэч къытетхьэркъым. Адыгэр щыIэху Адыгэ академиери Тхьэм щигъэIэ, - жиIащ ХьэфIыцIэ Мухьэ- мэд.
ЩIДАА-м и япэ вице-президент, Адыгэ Республикэм Гуманитар къэхутэныгъэхэмкIэ и щIэныгъэ институтым и унафэщI ЛIэужь Iэдэм фIы­щIэ ин хуищIащ Нэхущ Iэдэм.
Къанокъуэ Арсен псалъэ щратым къыхигъэщащ сыт хуэдэ Iуэху пэрыхьэми и кIэм нигъэсу, кърикIуэн хуей псор зыIэригъэфу зэресар, иджы и пщэ къыдалъхьа къулыкъур апхуэдэ дыдэу жэуаплы­ныгъэ пылъу зэригъэзэщIэнур.
- ФIыщIэ ин хуэсщIыну сыхуейщ мы Iуэхум жэрдэмщIакIуэ хуэхъуа Нэхущ Iэдэм, академием и Iуэхур зыгъэкIуатэ дэтхэнэ зы щIэныгъэлIми. Къэрал 20-м щIигъум щыщ адыгэ щIэныгъэлIхэр зыхэт зэгухьэныгъэм гъуэгуанэ купщIафIэ къы­зэрикIуам шэч хэлъкъым, илъэс 26-м къриубыдэу ба­лигъыпIэ иувэри, хъер куэди къихьащ. Зэманым къыздихь зэхъуэкIыныгъэхэм имыхьыжу, къэрал дэIэпыкъуныгъэ щимыгъуэтми, и лъэ щIэ­мы­хуу дяпэкIи псэун, зиужьын зэрыхуейр къызгурыIуэу арэ­зы сытехъуащ мы пщэ­рылъым. Лъэпкъым и Iэмэ­псымэ нэхъ лъэщ дыдэхэм ящыщщ щIэныгъэ академиер, абы и Iулыджыр нэхъри къызэрытIэтыным иужь дитынщ, фондри къызэдгъэпэ­щынщ, уставым къыщыхьа къалэнхэри зэрыдгъэзэ­щIэ­ным дыхущIэкъунщ.
ЯпэкIэ дыплъэу зыу­жьы­ныгъэхэм дыхуэкIуэн ­хуейщ, щIалэгъуалэ нэхъыбэ къы­хэтшэныр щхьэпэщ, ды­зэ­къуэувэу япэ игъэщыпхъэ псори дубзыхумэ, хуэм-­хуэ­мурэ зэрызэдгъэхъулIэ­ным иужь дитынщ. Си щхьэкIэ фыкъызогъэгугъэ схузэфIэкI псори мы Iуэхум есхьэлIэну, лъэпкъ Iуэхум си гуащIэ ­хэслъхьэну. Зэманым дыдекIумэ, ди акъыл пэ­лъэщ-мэ, ди лъэпкъри тхуэ­хъу­мэнущ, абы бгъэдэлъ хъу­гъуэфIыгъуэ псори тхуэгъэбэгъуэнущ.
Политикэ Iуэхуу сызыхэтыр куэд мэхъу, жылагъуэ Iуэху гуэр си пщэ дэслъхьэ­жыну щыIэмэ, ар ЩIэныгъэ­хэмкIэ Дунейпсо Адыгэ академием и тхьэмадэ къулы­къур арагъэнт. ДызэдэIэпы­къумэ, тхузэфIэмыкIын щы­Iэ­къым, - дыщIигъуащ Къанокъуэ Арсен.
ЩIДАА-м и Илъэс зэхуэ­сы­шхуэр жэпуэгъуэ мазэм Мейкъуапэ щрагъэкIуэкIыну къы­зэхуэ­сахэр зэгурыIуащ.