Озгъан байрым кюн Къабарты-Малкъар къырал университетде, Илмуну кюнюне жораланып, СКФО-ну жаш алимлерини инновациялы проектлерини кёрмючю ачылгъанды. Ол, сагъынылгъан вуздан сора да, Россейни жаш алимлерини союзуну бизни республикада бёлюмюню башламчылыкълары бла КъМР-ни Жарыкъландырыу, илму эмда жаш тёлюню ишлери жаны бла министерствосуну тутхучлулукъ этиую бла къуралгъанды.
Эсгерте кетейик, бу мероприятие быйыл онтёртюнчю кере ётдюрюледи эмда хар жолдан ары кеслерини тинтиулери бла келгенлени саны кёпден-кёп бола барады. Биринчи кере быллай кёрмюч университетибизде 2008 жылда бардырылгъанды. Ол заманда кеси да презентация халда озгъанды эмда анда онжети адам илму ишлерини юслеринден хапарлагъандыла.
Экинчи кере да анга жаланда регионубузну келечилери къатышхандыла. Артда 2010 жылда уа кёрмючню чеклеринде 56 проект сюзюлгенди. Экинчи жыл а аны хурметли къонагъы РФ-ни Президентини Шимал-Кавказ федерал округда толу эркинликли келечиси Александр Хлопонин болгъан эди.
Бу жол а кёрюмчге жер-жерледен жаш алимле 67 проект бла келгендиле. Былтыр бла тенглешдиргенде, ол кёрюмдю онжети ишге асламды. Ала «Эм иги инновациялы проект», «Эм иги инновациялы продукт», «Эм иги бизнес-оюм», «Эм иги презентацияны бардыргъан» деген номинациялада тинтилгендиле. Ишлени сынамлы эксперт комиссия сюзгенди.
Кёрмючню ачылгъаны эмда Илмуну кюню бла ары жыйылгъанланы КъМКъУ-ну илму-тинтиу иш жаны бла проректору, химия илмуланы доктору Светлана Хаширова алгъышлагъанды. Ол бизни вузубуз быллай къыйматлы ишни бардыргъан майданнга бурулгъанына ёхтемленнгенин билдире, жангы жетишимлеге жетер ючюн къадалып кюреширге кереклисин чертгенди. Илмуну жолу асыры сыйдам болмагъанлыкъгъа, анга кертичилей къалгъанланы ол артда къууандырлыгъын, кёллендирлигин да айтханды.
Ызы бла Светлана Юрьевна, бир къауум адам Изобретательлени эмда рационализаторланы битеуроссей обществосуну келечилери болгъанларын билдирип, алагъа шагъатлыкъ этген удостоверенияларын бла ёшюннге тюйрелген белгилерин бергенди. Бу алимлени санында Сергей Шагин, Курданланы Жанна, Азамат Жанситов, Исмель Мусов, Алина Вендижева болгъандыла.
Жыйылгъанланы дагъыда КъМР-ни Парламентини билим бериу илму эмда жаш тёлюню ишлери жаны бла комитетини келечиси Сергей Карныш (экспертледен бири), экономика айныу министрни орунбасары Ольга Белецкая, Бийик тау-геофизика институтну директору Беккиланы Мухтар (экспертледен бири), жарыкъландырыу, илму эмда жаш тёлюню ишлери жаны бла министрни орунбасары Мокъаланы Ачемез алгъышлагъандыла.
Ала жамауатны харкюнлюк жашауу жаланда илму айныса игиленнгенин чертгендиле. Бюгюнлюкде бу сферада кеслерин жаланда студентле, аспирантла угъай, мектепледе окъугъанла окъуна сынагъанларын айтып, аны ахшы шартха санагъанларын билдиргендиле эмда бери келгенлени барысына да жангы бийик жетишимлени тежегендиле.
Экспертле ишлени кюн узуну тинтгендиле. Аланы къауумунда уа (белгиленнгенледен сора да) КъМР-ни Промышленность, энергетика эмда сатыу-алыу министерствосуну келечилери Жанна Массаева бла Карина Блиева, Жарыкъландырыу, илму эмда жаш тёлюню ишлери жаны бла министерствосуну бёлюмюню таматасы Олег Балов (эксперт комиссияны башчысы), Экономика айныу министерстводан Фатимат Абазова эмда КъМКъУ-ну технологиялагъа эм инновациялагъа тутхучлулукъ этген арасыны башчысы Марьяна Маржохова бла аны ишчиси Муслима Докшукина болгъандыла.
Ала илму тинтиулени сюзюуню бардыргъан кезиуде биз Къойчулукъ эмда эчкичилик битеуроссей илму-излем институтну Ставропольдагъы филиалыны келечилери бла тюбешгенбиз. Бу жол ала бери экинчи кере бешеулен болуп келгендиле. Сагъынылгъан учреждение этни качествосун игилендириу, ол адамны саулугъуна заран салмазча этиу жаны бла кюрешеди. Сёз ючюн, аспирант Виктория Плахтюкова «Совершенствование пород крупного рогатого скота российской селекции на основе изучения их аллелофонда и генетических маркеров продуктивности» деген проектни сагъынылгъан кёрмючге келтиргенди.
КъМКъУ-ну педагогика, психология эм ФСО институтуну ючюнчю курсуну студенти Моллаланы Анина уа «Мен болушурукъма» деген иши бла къатышханды. Ол чекленнген онглары болгъан сабийлени ёсдюрген юйюрлеге болушлукъ къалай этилирге тийишлисин тинтеди. Бу проектни илму башчысы Зара Кочесоковады (магистрант). Жаш адамла аны жашауда бардыргъанлы эки жылдан атлагъанды.
Ингирде уа хычыуун жумуш болгъанды. Сагъынылгъан номинациялада айырмалыланы Светлана Юрьевна бла Ачемез Магомедович дагъыда бир кере алгъышлагъандыла. Кёп эдиле ол кюн дипломлагъа, саугъалагъа тийишлиле. Аланы санында уа «Эм иги инновациялы продукт» номинацияда биринчи жерни Болатланы Ибрагим алгъанды. «Эм иги бизнес-оюмда» Алтууланы Рамазан - ючюнчю, Геляхланы Лидия уа экинчи жерге чыкъгъандыла. Биз огъарыда сагъыннган Моллаланы къызчыкълары да проекти бла белгиленнгенди (экинчи орун).
Кёрмючге битеу къатышхан жаш алимлеге сертификатла да берилгендиле. Светлана Хаширова ала мындан арысында да тутхан ишлерин игилендирирге кёл саллыкъларына ийнаннганын билдирип, ызы бла барысы да ол чакъланы эслетгенлей турлукъ суратха тюшгендиле.
