Адыгэм и къэкIуэнур.

Къэрэшей-Шэрджэс Республикэм хыхьэ Теберда курорт къалэм иджыблагъэ щекIуэкIащ «Адыгэм и къэкIуэнур» фIэщыгъэр зиIэ зэхуэс. Къыхэгъэщыпхъэщ мыпхуэдэ Iуэху япэу зэхашэу зэрыщытыр. Ар къызэригъэпэщат Къэрэшей-Шэрджэс Республикэм щыIэ Адыгэ Хасэ - Шэрджэс Парламентым и щIалэгъуалэ зэгухьэныгъэм, КъШР-м Лъэпкъ IуэхухэмкIэ, цIыхубэ коммуникацэмрэ печатымкIэ и министерствэр и дэIэпыкъуэгъуу.
Форумым жыджэру хэтащ Къэрэшей-Шэрджэсым, Къэбэрдей-Балъкъэрым, Адыгэ республикэхэм, Мэздэгу къалэм, Краснодар крайм, апхуэдэу Иорданием, Тыркум, Сирием щыщ щIалэгъуалэ 60-м щIигъу. Ахэр адыгэ лъэпкъым и щэнхабзэмрэ хабзэмрэ хъумэным, хамэ къэрал къикIыжа ди лъэпкъэгъухэм ядэIэпыкъуным телажьэхэу Дунейпсо Адыгэ Хасэм, КъШР-м щыIэ Адыгэ Хасэ - Шэрджэс Парламент, АР-м щыIэ Адыгэ Хасэ - Шэрджэс Парламент, «Iэдииху», КъБР-м щыIэхэу «Пэрыт», «Жьэгу», «Черкесский Ренессанс» жылагъуэ зэгухьэныгъэхэм я лIыкIуэхэрт.
Iыхьищу зэщхьэщыхауэ екIуэкIа форумым къыщаIэтат нэхъыжьхэри щIалэгъуалэри зыгъэпIейтей Iуэху зыбжанэ. Япэ махуэм екIуэкIа зэхуэсхэм «Шэрджэс дунеймрэ Урысеймрэ», «Зи хэку къэзыгъэзэжа ди лъэпкъэгъухэр ди псэукIэм тыншу хэзэгъэн папщIэ зэрызыщIагъэкъуэну щIыкIэхэр» фIащат. КъыкIэлъыкIуэ махуэм форумым хэтахэр тепсэлъыхьащ «Егъэджэныгъэр, бзэмрэ лъэпкъ щэнхабзэмрэ къэбгъэсэбэпкIэрэ, зебгъэужькIэрэ экстремизмэм узэрыпэщIэтыну щIыкIэм», «Интернет къабзэ. Абы и кIуэцIкIэ экстремизмэм зыщахъума зэрыхъунур» Iуэхухэм. Ещанэ махуэм «Шэрджэсхэр Кавказым и быдапIэщ» темэр къаIэтат.
Махуищми зытепсэлъыхьахэр мытыншми, форумым хэта дэтхэнэми Iэмал иIащ и Iуэху еплъыкIэр, гупсысэр, и гукъэкIыр утыку ирихьэну. Къэпсалъэхэм жаIэхэм гупсысэ куу хэплъагъуэрт, лъэпкъым и къэкIуэнум папщIэ, и дахагъэ псори фIэмыкIуэду зэманым декIун щхьэкIэ ялэжьыпхъэхэр, хабзэм, бзэм егъэгъуэтын хуей зэхъуэкIыныгъэхэр наIуэ къащIырт.
Хэкум къэзыгъэзэжыну хуей адыгэхэр зыIууэ лъэпощхьэпохэр ядэгъэпсынщIэным хуэунэтIауэ ялэжьыпхъэхэр, репатриацэм пыщIа Iуэху мытыншхэр къызэнэкIынымкIэ хэкIыпIэхэр къагъэлъэгъуащ. Интернет напэкIуэцIхэм куэдрэ дызыщрихьэлIэ хъуа Iуэху мыщхьэпэхэу диным, лъэпкъ зэпэщIэувэм ехьэлIахэм зэрызыщахъумэну, щIэпхъаджащIэхэм зэрызыдрамыгъэхьэхыну щIыкIэхэми цIыхухэр мыхъумыщIагъэхэм къыхуебджэным административнэ, уголовнэ жэуаплыныгъэ зэрыпылъым, щIагъэдэIуащ зэхуэсым хэтахэр. Форумым апхуэдэу щыжаIащ ди лъэпкъ хабзэм теухуауэ щыIэ щIэныгъэ тхылъхэр дэтхэнэ адыгэми тыншу къыгурыIуэн хуэдэу елэжьыжауэ къыдэгъэкIын зэрыхуейр.
Iуэхум кърикIуахэр къыщызэщIакъуэжым махуищым и кIуэцIкIэ зытепсэлъыхьахэм ятеухуауэ резолюцэ зыбжанэ къащтащ:
1. Хэкум къэзыгъэзэж ди лъэпкъэгъухэм ятеухуауэ щыIэ миграцэ Iуэхухэм зэхъуэкIыныгъэ халъхьэн папщIэ проект ягъэхьэзырын;
2. Урысейм, хамэ къэралхэм щыпсэу адыгэхэр жыджэру политикэ гъащIэм хэтын, лъэпкъым и пщIэр экстремизм щхьэусыгъуэкIэ езыудых Iуэхугъуэхэр къэмыхъун папщIэ профилактикэ лэжьыгъэхэр егъэкIуэкIын;
3. Хэкум къэзыгъэзэжахэм зэIущIэ Налшык къалэм Адыгэбзэр джыным теухуауэ щадегъэкIуэкIын;
4. Дэнэ щIыпIэ щыпсэу адыгэми ялъэIэсын хуэдэу хъыбарегъащIэ Iэмал (телевидение) къызэгъэпэщын;
5. ЦIыхухэм тыншу къагурыIуэу махуэ къэс къагъэсэбэп хъуну «Адыгэ хабзэ» тхылъ къыдэгъэкIыным теухуа, щIэныгъэлIхэр зыхэт «стIол хъурей» зэIущIэ Адыгэ Республикэм щегъэкIуэкIын;
6. Лъэпкъ спорт джэгукIэхэр илъэс къэс егъэкIуэкIын;
7. КъэхъукъащIэ къызэрымыкIуэхэм зи нэIэ тезыгъэтыну Адыгэ лъэпкъ комитет къызэгъэпэщын;
8. Мыпхуэдэ форум илъэс къэс егъэкIуэкIын;
9. Къэрал IуэхущIапIэхэм, хъыбарегъащIэ IэнатIэм пэрытхэр, хьэрычэтыщIэхэр, студентхэр хэту форум щхьэхуэ къызэгъэпэщын.
10.Урысейм, хамэ къэрал щыпсэу адыгэ щIалэгъуалэм папщIэ турист зыплъыхьакIуэ зекIуэ къызэгъэпщын.
11.Бзэмрэ хабзэмрэ экстремизмэм зэрыпэщIэтын Iэмалу зэрыщытым къыхэкIыу къыдэкIуэтей щIэблэм ущииныгъэ лэжьыгъэ нэхъыбэрэ ядегъэкIуэкIын.
Iуэху дахэм хэта нэхъыжьхэми щIалэгъуалэми зыхуагъэувыжа къалэнхэмрэ я мурадхэмрэ къайхъулIэну ди гуапэщ.

ХЬЭРЭДУРЭ Аллэ.

Поделиться:

ЧИТАТЬ ТАКЖЕ:

28.03.2024 - 09:03

АДЫГЭХЭМ Я КЪЕЖЬАПIЭР

   ЩIыгум и ныбжьым ебгъапщэмэ, псэ зыIут дунейм еплъытмэ, цIыхум къикIуа гъуэгуанэр кIэщI дыдэщ, тхыдэм и щапхъэхэмкIэ ар мащIэщ.

28.03.2024 - 09:03

КАСПИЙСК ЩЫЗОХЬЭЗОХУЭ

Кавказ Ищхъэрэм и щIыналъэхэм алыдж-урым бэнэкIэмкIэ я спортсмен нэхъ лъэщхэр, илъэс 24-рэ зи ныбжьхэр, иджыблагъэ щызэхуэсащ Дагъыстэным и Каспийск къалэм.

27.03.2024 - 13:58

БИЙМ ЗЫ ГУПУ ПЭЩIИГЪЭУВАТ

Тхыдэдж-щIэныгъэлI Сокъур Валерэ «Кърым зауэр къэзыхьа ХьэтIохъущокъуэ и къуэ Кургъуокъуэ - пщыхэм я Iумахуэт» зыфIища и тхыгъэм къызэрыхэщу, зи ныбжьыр илъэс 27-рэ фIэкIа мыхъуа Къаплъэн-Джэрий, I

27.03.2024 - 12:25

ДУНЕЙПСО ЗЭХЬЭЗЭХУЭР Я ПЛЪАПIЭУ

Мэзкуу областым и Рузэ къалэм иджыблагъэ щекIуэкIащ Олимп джэгухэм хыхьэ тхэквондо лIэужьыгъуэмкIэ (ВТФ) Урысейм пашэныгъэр къыщыхьыным хуэунэтIауэ ныбжьыщIэхэм, хъыджэбзхэмрэ щIалэхэмрэ я зэхьэзэх

27.03.2024 - 09:03

СИ ЖЭНЭТ

(ГъащIэ теплъэгъуэ)