Къабарты-Малкъарны Башчысы Казбек Коков тюнене «Кавказ» трассаны талай участкаларын тынгылы жангыртыу башланнганы бла байламлы къууанчлы ишге къатышханды. Аны бла бирге анда республиканы власть органларыны эмда ведомстволарыны келечилери да болгъандыла.
Барыбыз да билгенибизча, бу жол аллындан окъуна эки ызлыды. Бир талай заман алгъа анда кенгертиу ишле башланнгандыла. Озгъан айны ал кюнлеринде аны бизни республикагъа Ставрополь крайны жанындан келген кесегинде аслам ишле бардырыла тургъанын билдирген эдик. Энди уа трассаны Куба-Таба элден башлап Бахсан шахарны бла Экинчи Чегемни арасында транспорт развязкагъа дери кесеги эмда Нальчикден Шимал Осетия таба баргъан жеринде да бир участкасы кенгертилип, хар жанына да экишер ыз болурча этилликдиле. Аны бла бирге дагъыда Прохладный – Бахсан - Элбрус жолну огъары жанында бир кесегинде темир-бетондан буруула ишленирикдиле. Аны барын да республиканы Башчысына федерал жоллагъа къарагъан «Кавказ» Управленияны таматасы Руслан Лечхаджиев билдиргенди.
Ол айтханнга кёре, бу трассада сутка сайын 25 минг машина жюрюйдю. Алай къоркъуусузлукъну жорукълары бла белгиленнген мардасы уа жети минг бла чекленеди. Ол а аварияланы кёбейтиуге себеплик этгени баямды. Жарсыугъа, алада ажымлы ёлгенле да боладыла. «Сёз ючюн, жол транспорт болумлада ауушханланы тёртден бирини жашаулары ма бу трассада юзюлгенди», - деп шагъатлыкъ этгенди КъМР-де УГИБДД-ны башчысы Юрий Бегидов.
Руслан Лечхаджиев айтханыча, бара баргъан заманлада трасса саулай да кенгертилликди, алай биринчиден а аны эм къоркъуулу участкаларында мадар этерге керекди. Къабарты-Малкъарда уа аллай жерлени саны аз тюйюлдю.
Сагъынылгъан ишлени чеклеринде, айтханыбызча, жолну эки жанында экишер ыз къураллыкъды, хар бирини кенглиги 3,5 метрге жетерикди. Машиналагъа бир сагъатха 120 километр барырча амал боллукъду. Трассаны беш элни ичи бла баргъан участкалары кече узунуна чыракъла бла жарытылгъанлай турлукъдула, алагъа баргъан ток ызланы уа жер тюбю бла созарыкъдыла. Асфальтны юсюнде белгилени тозураугъа иги да чыдамлы болгъан термопластикден этерикдиле. Дагъыда къоркъуусузлукъну жорукъларына тийишлиликде жолну онбир километр кесегинде эки тенгине бёлген тыйгъычла орнатыллыкъдыла.
Жолчула экологияны сакълауну юсюнден да тынгылы сагъыш этгендиле, деп ышандыргъанды Руслан Абдулвахиевич. Жолну юсюнде жыйылгъан букъу, юзмез, машиналадан тёгюлген жау, къурум, жауун суула бла жууулуп, эки энчи оруннга жайыллыкъдыла. Ала бла бирге суу быргъыла да орнатыллыкъдыла.
Прохладный – Бахсан - Элбрус жолда бурууланы юсюнден айтханда уа, Руслан Лечхаджиев ала аны Бахсан суугъа он метрден жууукъ тургъан жерлеринде орнатыллыкъларын билдиргенди. Тийишли ишле битеу да сегиз километр участкада тындырыллыкъдыла. Проектге кёре, бу затла темир-бетондан боллукъдула, кеслери да жолну къутуруп келген суудан сакъларыкъдыла.
Управленияны башчысы бизни республикада энтта да не ишле бардырылгъанларыны юсюнден къысха айтханды. Ол санда Урван -Уштулу жолну 24 километрин жангыртыу, Чегемден Нальчик таба баргъан жолгъа ремонт этиу, Чегем эмда Бахсан шахарлада жаяу жюрюгенлеге жолну бирси жанына башы бла ётерча жерле ишлеу. Ахыр эки объектден биринчисин къурулушчула бир айны ичинде тамам этерге таукелдиле, экинчисини проектин да узакъгъа созмазгъа умутлудула.
-Быйыл бизни Управление Къабарты-Малкъаргъа энчи эс бурады. Нек дегенде трассаны мындагъы кесегинде къоркъуулу жерлери асламдыла. Сагъынылгъан ишлени болжалы 2021 жыл бла чекленеди, алай биз, не да этип, келир жыл аланы барын да эбине жетдирирге таукелбиз. Баш муратларыбыз а быладыла - машиналагъа эркин болурча этиу, къоркъуусузлукъну кючлендириу, экологияны аяу, - деп чертгенди Лечхаджиев.
Казбек Коков битеу айтылгъаннга тынгылы эс буруп тынгылагъанды, эшитгенине ыразы болгъанын да жашырмагъанды. «Сёзсюз, бу проект бизни республикада жашагъанлагъа, бери келген къонакълагъа да бек магъаналыды. Эм биринчиден, ол къоркъуусузлукъду, алай мен а ол туризмни айнытыугъа къошумчулукъ этеригине да ишексизме», - деп, быллай ишни башларгъа оноу этгенлери ючюн Росавтодорну башчыларына ыспас этгенди. Бир жанында сюелип тургъан жол къурулушчуланы да алларына барып, салгъан къыйынларына бийик багъа бергенди, тутхан ишлеринде жетишимле, кеслерине уа саулукъ, насып тежегенди.