Алгъа барыуну жараулу амалы.

Ставрополь крайны Пятигорск шахарында жаш тёлюню «Машук» деген онунчу Шимал-Кавказ форуму башланнганды. Тюбешиуню сыйлы къонакълары - Россей Федерацияны Президентини Шимал-Кавказда толу эркинликли келечиси Александр Матовников, РФ-ни табийгъат къолайлыгъы бла экология министри Дмитрий Кобылкин, Миллетлени ишлери жаны бла федерал агентствону (ФАДН) таматасы Игорь Баринов, РФ-ни Президентини Администрациясында Жамауат проектле жаны бла управленияны референти Алексей Романов, Ставрополь крайны губернатору Владимир Владимиров, РФ-ни Къырал Думасыны депутатлары болгъандыла.
Жыйылыуну аллында Александр Матовников проектге къатышханлагъа, аны къурагъанлагъа Россей Федерацияны Президенти Владимир Путинни алгъышлау сёзюн окъугъанды.
- Ахыр он жылгъа сизни проектигиз россей регионладан бла тыш къыралладан фахмулу, алчы, тири жаш тёлюню арасы болгъанды. Жыл сайын ол кесине кёплени тартады, алагъа деп аслам сейир, магъаналы тюбешиуле къурайды. Ала жашланы бла къызланы усталыкъ къолайлыкъларын айнытыргъа бурулупдула.
Ставропольяда оздургъан кюнлеригиз чыгъармачылыкъдан, иш кёллюлюкден, шуёхлукъ тюбешиуледен эмда ахшы адамла бла – власть органланы, жамауат организацияланы, бизнесни, спортну, СМИ-лени келечилери бла – ушакъладан толу боллукъларына ийнанама. Иги солургъа, Шимал Кавказны халкъларыны энчи маданиятлары, тёрелери, адетлери бла шагъырейленирге онгугъуз болгъаны сёзсюздю. Сизге жарыкъ жетишимле тежейме, - деп айтылгъанды алгъышлау сёзде.
Александр Матовников, жыйылгъанлагъа айланып, быйыл «Машук» юч сменли, кенг программасы бла, халкъла аралы болгъанын белгилегенди.
- «Машук» алгъа барыуну белгиси болгъаны себепли сизге сейир кёрюнюрюгю сёзсюздю. Бу жангы юбилей форум сизге келлик заманнга ахшы жол, жаш тёлю шуёхлукъ бла къарындашлыкъ жаратылгъан жер болурун излейме,- дегенди РФ-ни Президентини толу эркинликли келечиси.
Дмитрий Кобылкин а Шимал Кавказны жаш тёлюсю ачыкъ эм огъурлу болгъанын айтханды.
- Чыгъармачылыкъ жетишимле тежейме. Этген муратларыгъыз жашауугъузгъа кийирилсинле. Биз а кесибизни жаныбыздан сиз деменгили Россей бла ёхтемленирча этерге кюреширикбиз, - деп алгъышлагъанды министр жаш адамланы.
Он жылны ичинде форумда энчи тёреле жаратылгъанларын, ол кенгере, ёсе баргъанын белгилегенди сёзюнде Игорь Баринов. Юбилей форумну башланыууну белгисин а Владимир Владимиров бергенди.
Форумну тийресинде экскурсияда къонакъла «Проектлени ярмаркасында» болгъандыла. Ол алгъын жыллада алыннган грантлагъа жашауда бардырылгъан жаш тёлю башламчылыкъланы майданыды. Быйыл ол СКФО-ну битеу субъектлеринден жети проектни бирикдиргенди.  Аланы авторлары кеслерини оюмларыны презентацияларын къурагъандыла, ала уа экологияда, медицинада, туризмде эм башха бёлюмледе жерлерин тапхан проблемаланы тамамлаугъа бурулгъанладыла.
Дагъыстан Республикадан келечиле «Жашил Кавказ» деген проектлерин кёргюзтгендиле. Жылдан аз артыкъ заманнга ала республиканы тийресинде 900 терек орнатхандыла, школчулагъа деп 70 проект бардыргъандыла, студентле бла 20 экология акция къурагъандыла. Энтта да бир акция бу кюнледе форумда боллукъду – жаш адамла субботник бардырыргъа кёлленипдиле.
Къонакъла сейир этип «Башха кёз къарам» интеграция клубха къарагъандыла – Ингушетиядан къауумну проекти. Ол саулукъларында чекленнген онглары болгъанлагъа жамауат арасында кеслерин табаргъа, къошакъ билим алыргъа, ала ишге тохташхан заманда болушлукъ этиуге, шуёхла, тенгле табыугъа бурулупду. Бу къауум бир бири ызындан эки жылны форумну алчылары болгъанды. Ол кезиуге клубда юйреннгенлени саны 700 адамгъа жетгенди.
Грантны тийишли хайырланалгъанларыны юсюнден Х.М. Бербеков атлы Къабарты-Малкъар къырал университетни студентлери да хапарлагъандыла. Аланы «Разделяй с КБГУ» деген проектлери кир-кипчикни энчи-энчи айырып жыйыугъа бурулгъанды. Кеслерини вузларыны майданларын хайырланып жаш адамла быйыл бирси районланы окъуу махкемелерине дери кенгертилирге умутлудула.
VIZITKCHR.COM проект турист блокну кёргюзтгенди – Къарачай-Черкес Республикада энчи виртуал гид. Сайт 50-ден артыкъ турист маршрутну, экскурсиялы программаны, солуу жерлени баямлайды. Александр Матовников да кесини маршрутун ачыкъ этерге сёз бергенди.
Чечен Республиканы келечилери регионда биринчи студент радиокомпанияны кёргюзтгендиле. 2016 жылда грант алгъандан сора проектни командасы жаш тёлюню арасында болгъан тюрлю-тюрлю болумланы туура этгенлей турады. Бюгюнлюкде аланы каналларыны миллиондан артыкъ подписчиги барды.
Жаш проектировщиклеге бир ненча жылны ичинде ставропольчу Артём Мишвеловну проекти юлгю болгъанлай келеди. Ол 2015 жылда «Инновацияла бла илму-техника чыгъармачылыкъ» секцияда эм игиге саналгъанды. Быйыл Ставрополь крайдан алимлени къаууму кёргюзтген тинтиу-излем ишлерини хайырындан къыйын операцияла этилгенде врач халатлыкъны азайтыр онг барды.
Север Осетия-Алания Республиканы келечилери да тамблагъы кюн технологияланыкъы болгъанын шарт белгилегендиле. Ала электроника бла робототехника жаны бла «Леонардо» республикалы эришиулени проектлерин ачыкълагъандыла. Къураучуланы баш борчлары - Шимал Кавказда киберспортдан халкъла аралы даражалы спортчуланы хазырлауду.

«Машук-2019» Шимал-Кавказ жаш тёлю форумну пресс-арасы.

Поделиться:

ЧИТАТЬ ТАКЖЕ:

29.03.2024 - 09:05

БАХЧАЛАНЫ БУЗДАН КЪОРУУЛАРГЪА – 40 МИЛЛИОН СОМ

Быйыл эл мюлк жерлени буз уруудан къорууларча мадарлагъа Къабарты-Малкъарны бюджетинден 40 миллион сом бёлюнюрюкдю.

29.03.2024 - 09:04

КАРТОФДАН БАЙ ТИРЛИК КЪУУАНДЫРАДЫ

Шимал-Кавказстатны управлениясындан  билдиргенлерича, былтыр Къабарты-Малкъарны  мюлклерини барысында да картофдан  154,6 минг тонна  жыйылгъанды.  Ол былтырдан 1,8 процентге кёпдю.

29.03.2024 - 09:04

ТАНГ КЕСЕК КОНСЕРВА ЧЫГЪАРЫЛАДЫ

Къабарты-Малкъар тахта кёгетледен консервала жарашдырыу бла эки жылны ичинде алчы жерни алады. Ол санда былтыр, 363,8 миллион банка чыгъарылгъанды.

28.03.2024 - 10:01

НИЕТ ХАЗНАБЫЗНЫ АЙНЫТХАНЛА

Халкъыбызны ниет жетишимин кёргюзтген Къулийланы Къайсын атлы Малкъар театрны къуралыуу озгъан ёмюрню 1930-чу жылларында башланнганды. 1935 жылда А.

28.03.2024 - 09:03

ГИТЧЕ ЭМДА ОРТА БИЗНЕСНИ МАГЪАНАСЫ УЛЛУДУ

Къайсы къыралда неда аны ичинде субъектде экономиканы айнытыугъа уллу къошумчулукъ этгенле гитче эмда орта бизнес бла кюрешгенледиле эмда энчи предпринимательледиле.