Зи хэку къэзыгъэзэжахэм я махуэр, Дунейпсо Адыгэ Хасэм Налшык и «Трек» щIыпIэм шыщхьэуIум и 1-м щигъэлъэпIащ.
Абы кърихьэлIат Къэбэрдей Адыгэ Хасэм и тхьэмадэ, «Адыгэ псалъэ» газетым и редактор нэхъыщхьэ ХьэфIыцIэ Мухьэмэд, КъБР-м Граждан жылагъуэ IуэхущIапIэхэм ядэлэжьэнымрэ лъэпкъ IуэхухэмкIэ и министерствэм и унафэщI КIурашын Анзор, ДАХ-м и тхьэмадэм и япэ къуэдзэ Бырсекъуэ Орфан, хэкум къэзыгъэзэжа ди лъэпкъэгъухэр.
Бырсекъуэ Орфан ДАХ-м и тхьэмадэм и фIэхъусыр къызэхуэсахэм ярихри, жиIащ, тхьэмадэм Iуэху къылъыкъуэкIыу мы зэхыхьэм къэмыкIуэфами, абы кърихьэлIа псоми я махуэмкIэ зэрехъуэхъур.
- Хэхэс адыгэхэмрэ хэкурысхэмрэ япэу щызэIущIар 1957 гъэм Москва щекIуэкIа фестивалращ, - къригъэжьащ ХьэфIыцIэ Мухьэмэд. - Абы Сирием къикIыу къэкIуа гупым яхэтащ ди лъэпкъэгъухэм ящыщ. Ауэ хэкум япэ дыдэ къихьэжар ЯфIэунэ Абдулщ, абы къыкIэлъыкIуэу къэкIуэжа Абеикъуэ Шухьэиб нобэ ди хьэщIэщ. Иджыпсту къэкIуэжыну хуейуэ щыIэмрэ къэкIуэжамрэ я бжыгъэр зэхуэдэкъым. Хэкуншэу мыпсэуфхэр къокIуэж, ауэ зи Iуэху зэхуэмыхъу куэди щыIэщ. КъэмыкIуэжми, хэкум хуэлажьэхэр, лъэпкъ Iуэхур ипэкIэ зыгъэкIуатэхэри ди мащIэкъым. Сэ сиIэщ хъуэпсапIэ, адыгэбзэ зымыщIэр сабий садми курыт еджапIэми Iамыхыу, университетым щIэмытIысхьэфу, зи бзэр зымыщIэм къулыкъу кърамыту дыхъуну. Си Iуэхут итIанэ анэдэлъхубзэр Iумпэм ящIмэ. Сынывохъуэхъу мы махуэ дахэмкIэ, хэкум и IэфI иджыри куэдрэ зыхэфщIэу фыпсэуну си гуапэщ.
Апхуэдэуи ХьэфIыцIэ Мухьэмэд къызэхуэсахэм яжриIащ Iуащхьэмахуэ и щыгум Хьэшыр Чылар зэрыдэкIрэ илъэси 190-рэ зэрырикъум и щIыхькIэ Къэбэрдей Адыгэ Хасэм бгъэхэIу къызэрыдигъэкIар. Абыхэм ящыщ Мухьэмэд яхуигуэшащ нэхъыжь Iумахуэхэмрэ зи IуэхущIафэкIэ къыхэжаныкIахэмрэ.
Къэзыгъэзэжахэм я Iуэ-хур ефIакIуэу, лъэкIыныгъэ яIэу, адэжь хэкум къару мыкIуэщI къахилъхьэрэ гурыфIыгъуэ щымыщIэу иджыри куэдрэ щыпсэуну къызэхуэсахэм ехъуэхъуащ КIурашын Анзор.
ЗэIущIэм кърихьэлIат Тыркум къикIыжу къэкIуэжахэм я щыIэкIэ-псэукIэр зэзыгъащIэ Лъостэнакуэ Анзоррэ Ростов щыщ пщащэ Цибенкэ Вероникэрэ. Абыхэм жаIащ хамэщI щыпсэухэр хэкум къэзышэж щхьэусыгъуэр, къэкIуэжахэм я псэукIэр, гъащIэм зэрыхэзагъэр зэрафIэгъэщIэгъуэныр.
- Дэтхэнэ адыгэ нэсми и гукъеуэу къысщохъу лъэпкъыр дунейм тепхъа дызэрыхъуар, - жиIащ псалъэ зрата Америкэм и Штат Зэгуэтхэм къикIыжа Шыкъ Мухьэмэд-Хьид. - Сэ а Iуэхум фIыуэ хызощIыкIри, къэкIуэжыну хуейуэ зыхузэфIэмыкI куэд зэрыщыIэр сощIэ. Дэнэ щIыпIэ дыщыпсэуми, нэхъыщхьэр ди бзэр, хабзэр тщIэжынырщ. Иджы нэхъ зэман тынш къэхъуауэ къыщIэкIынкъым, уи щхьэ Iуэху зепхуэжыну - дывмыгъэщхьэх! Мыпхуэдэ гулъытэ къытхуэзыщI псоми фIыщIэ яхудощI.
Тыркум къикIыжахэм ящыщ Гуэщокъуэ Абдул-Бакъи пищащ псалъэмакъым.
- Уи хэку укъэкIуэжыныр Iуэхушхуэщ, ар тынш дыдэу къызыщыхъу щыIэми, - жиIащ абы. - Лъэпкъым и ехъулIэныгъэ нэхъыщхьэ дыдэхэм ящыщщ и быныр зэхуишэсыжыныр. Илъэс щэщIым нэблэгъауэ дыкъэкIуэжауэ мыбы дыщопсэури - дыщIегъуэжакъым. Мы Iуэхум нэхъыбэ тедгъэгушхуэну, хамэ къэралхэм щыпсэухэри гупсысэ лей хэмыту къэкIуэжыну къыхуезджэну сыхуейщ.
Зи хэку зыгъуэтыжа СтIащ Сэбрии адэжь лъахэм и къарум, абы и мыхьэнэм тепсэлъыхьащ:
- Хэку зимыIэм иIэ дунейм теткъым, дэ мыбы дыкъэзышэжар абы худиIэ лъагъуныгъэращ. Гугъуехь куэд дыIущIащ, ауэ псоми дебэкъуэфащ, адэжь лъахэм папщIэ. Хэку и бын зеиншэ ищIыркъым, ар пэжщ. Хэхэс адыгэхэм ар къагурыIуэу къекIуэлIэжыныр си хъуэпсапIэщ, - жиIащ нэхъыжьыфIым.
- Хэкум къэзыгъэзэжахэм дежкIэ лъапIэ дыдэщ мы махуэр. Дэ сыт щыгъуи абыкIэ ди гур гъэзауэ дыкъагъэтэджащ. А хэку лъагъуныгъэрщ дыкъэзышэжари икIи дыхущIегъуэжакъым, - захуигъэзащ Къущхьэ Надим къызэхуэсахэм.
Хэкум теухуауэ псалъэ дахэ куэд щыжаIащ зэIущIэм. Адыгэ щIыгум и къарум и зэфIэкIым, зыIущIэ лъэпощхьэпохэм, нэгъуэщI куэдми щытепсэлъыхьащ абы.
Пшыхьым къыщеджащ хэку лъагъуныгъэм, лъэпкъ Iуэхум хуэгъэпса усэхэм, Къэбэрдей-Балъкъэр, Къэрэшей-Шэрджэс, Адыгэ республикэхэм щIыхь зиIэ я артисткэ Хьэрэдурэ Динэ и уэрэд гуакIуэхэмкIэ къызэхуэсахэм я гукъыдэжыр къиIэтащ.
Сурэтхэр Къарей Элинэ трихащ.