Статьи на кабардинском языке

МЫВЭБРУ

«Мывэбрум зэ дынэсыжатэмэ, ди унэ дынэсыжа тщыхъунт», - жиIэрт сыт щыгъуи си щэкIуэгъу Тыгъуэн дадэ, Гынгухъущхьэ щакIуэ дыкъыздикIыжым. Пэжт Тыгъуэн зи гугъу ищIыр, зыщIыпIэ егъэзыпIэ щыдмыщIмэ, ди лъэр ди унэ нытхуэхусыжынутэкъым. Дезэшат. 

ЗАКЪУЭНЫГЪЭМ ЕПХА ГУПСЫСЭ

Быным я щIыбагъ къыщыпхуагъазэм деж хьэлъэщ. Иужьрей илъэсипщIым си бын балигъхэр къызэпсалъэркъым, сыкъыщалъхуа махуэм зэзэмызэ къыщащI щыIэщ армыхъу. 
Нэхъапэм сэ а Iуэхум хуабжьу сригузавэрт, ауэ Фрейд Зигмунд, Ломов Михаил, Тургенев Михаил сымэ седжа иужькIэ, куэд къызгурыIуэри, гъащIэм и IэфIыр зыхэсщIэу псэун щIэздзащ. Иджыпсту вжесIэнщ абы и щхьэусыгъуэр.

ЗИ IЭУЖЬЫР МЫКIУЭДЫЖЫН

Зи цIэ лIэщIыгъуэхэм щызэIэпахыу, зи Iэужьыр щысэтехыпIэу зэрахьэу гъуэгурыкIуэнухэм ящыщщ къызэралъхурэ илъэс 224-рэ ирикъуа усакIуэшхуэ Пушкин Александр. Тхылъыр зи Iэпэгъухэм абы и цIэр зэхэзымыха яхэту къыщIэкIынкъым. Пушкин Александр къигъэщIа лIыхъужьхэр зытет дунейр псысэ телъыджэм хуэдэщ, уагъэхъуапсэу, гурыщIэхэр къызэщагъэууэ, фIым ухуагъэпабгъэу. Ар икIи гъэщIэгъуэнкъым.

ЩХЬЭХУИТЫНЫГЪЭ IЭФIЫЩЭ

«…Зауэр щиухауэ къалъытэ 1864 гъэм иужькIи абы ипэ ита лъэхъэнэми хьэкIувхэм куэду къахыхьат щалъхуа щIыналъэр зыбгынэну хуэмейхэмрэ зэман зэхуэмыдэхэм къриубыдэу урысыдзэм къыхэкIуэсыкIыжахэмрэ», - щыгъуазэ дыщыхуещI Васильев Евгений «Экспедиция в землю Хакучей» зыфIища и тхыгъэу «Военный сборник» журналым 1872 гъэм къытехуам.

ЗИ IЭУЖЬЫР МЫКIУЭДЫЖЫН

Зи цIэ лIэщIыгъуэхэм щызэIэпахыу, зи Iэужьыр щысэтехыпIэу зэрахьэу гъуэгурыкIуэнухэм ящыщщ къызэралъхурэ илъэс 224-рэ ирикъуа усакIуэшхуэ Пушкин Александр. Тхылъыр зи Iэпэгъухэм абы и цIэр зэхэзымыха яхэту къыщIэкIынкъым. Пушкин Александр къигъэщIа лIыхъужьхэр зытет дунейр псысэ телъыджэм хуэдэщ, уагъэхъуапсэу, гурыщIэхэр къызэщагъэууэ, фIым ухуагъэпабгъэу. Ар икIи гъэщIэгъуэнкъым.

АДЫГЭ ФАЩЭР ЯЩЫГЪЫУ КЪЫЗЭДЭЖАЩ

Мыгъэрей зэхьэзэхуэхэм я ещанэ шыгъэжэгъуэр Налшык и ипподромым щызэхэтащ. Щыгъуазэ фыхуэтщIынщ абы кърикIуахэм.

ГИПОФИЗЫМ ЕЛЪЫТАР

ЦIыхухэм лъагагъкIэ къахэщхьэхукIхэм щхьэкIэ «иныжь» е «цIыкIужьей» жаIэ. Дэ тщIэркъым IуэрыIуатэм къыхэщыж иныжьхэмрэ цIыху цIыкIухэмрэ медицинэм къитIэщIа узыфэм  зыгуэркIэ къепхами, ауэ нобэкIэ пыл узымрэ (гигантизм) цIыкIужьеймрэ (нанизм) къэхутэныгъэ щхьэхуэу медицинэм хэтщ.

ЛIЭУЖЬЫР БЖЬИБЛКIЭ МАУЭ

Гувэми щIэхми, цIыхур и блэкIам щыхуеплъэкIыж, и лъабжьэхэр къыщитIэщIыж, къызыхэкIар къыщилъыхъуэж зы лъэхъэнэ и гъащIэм къыхохуэ. Апхуэдэ Iуэхур пщэрылъ зыщызымыщIыжа, абыкIэ зэмыупщIыжа щIагъуэ тхакIуэхэм къахэкIагъэнкъым. Ар икIи гурыIуэгъуэ хуэдэщ.

ВИЗИТКЭР КЪЫЩЕЖЬАР

ЦIыхум и цIэмрэ зищIысымрэ зытет пасэрей картэ цIыкIухэр пхъэм е ятIэм къыхэщIыкIат. Абыхэм дэфтэр мыхьэнэ яIэуи щыттэкъым, яфIэфIыныгъэкIэ зэрахьэ мыхъумэ. Иджыри илъэс минитху ипэ, пасэрей сондэджэрхэр апхуэдэ «визиткэхэмкIэ» зэхъуажэхэрт я хэщIапIэр ящIэн папщIэ. Дапхуэдэу атIэ визиткэр къызэрыунэхуар?

АРУАН КЪУАЖЭМ ДЭТ ЕДЖАПIЭР ЗЭРАГЪЭПЭЩЫЖ

Аруан (Мысостей) къуажэм дэт, курыт щIэныгъэ щрагъэгъуэт IуэхущIапIэр щIэгъэхуэбжьауэ зэрагъэпэщыж мы махуэхэм. «Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм егъэджэныгъэ IэнатIэм зыщегъэужьын» къэрал программэм ипкъ иткIэ, дызэрыт илъэсым унэр зыхуей хуагъэзэжын, и кIуэцIыр къагъэщIэрэщIэжын хуейуэ къапэщылъщ.

Страницы

Подписка на RSS - Статьи на кабардинском языке